PRODUKT POLSKI - OZNACZENIE ZGODNE Z PRAWEM
Z końcem roku 2017 mija termin na dostosowanie do nowych przepisów regulujących zasady znakowania produktów spożywczych znakiem "Produkt polski". Zmiany w tym zakresie, zgodne z przepisami unijnymi, weszły w życie 1 stycznia 2017 roku, w postaci znowelizowanej ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1604). Zostały one podyktowane potrzebą wprowadzenia nowych regulacji dotyczących dobrowolnego znakowania środków spożywczych informacją "Produkt polski" wraz z określeniem dodatkowo wzoru znaku graficznego możliwego do zastosowania przy wskazywaniu takiej informacji. Przepisy ustawy w dotychczasowym brzmieniu nie regulowały znakowania środków spożywczych informacją o kraju pochodzenia.
Przepisy określają jednolite kryteria dotyczące dobrowolnego umieszczania informacji „Produkt polski”. Stanowią one, że produkty muszą być wyprodukowane z surowców wytworzonych na terenie Polski z tym, że w produktach przetworzonych dopuszcza się użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) w ilości do 25% masy tych produktów, pod warunkiem, że składniki takie nie są wytwarzane w kraju.
Produkty nieprzetworzone mogą zostać oznakowane informacją „Produkt polski” jeżeli produkcja, uprawa lub hodowla, w tym zbiory, dojenie w przypadku krów, owiec i kóz odbyła się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku mięsa dodatkowo wymaga się, aby zostało pozyskane ze zwierząt urodzonych, chowanych i ubitych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku innych niż mięso produktów pochodzenia zwierzęcego, aby zostały one pozyskane od zwierząt, których chów odbywa się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Produkty przetworzone uzyskane w wyniku przetworzenia produktów nieprzetworzonych, dla których można stosować informację „Produkt polski” muszą dodatkowo odpowiadać następującym wymaganiom:
- ich przetworzenie odbyło się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- wszystkie ich składniki nieprzetworzone spełniają wymagania wskazane powyżej dla produktów nieprzetworzonych, które mogą zostać oznakowane informacją „Produkt polski”,
- inne, niż wskazane wyżej składniki nie mogą przekraczać 25% łącznej masy wszystkich składników w chwili ich użycia do wyprodukowania tego produktu (z wyłączeniem użytej wody) oraz składników tych nie można zastąpić takimi samymi składnikami, które zostały wyprodukowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Wprowadzenie jednoznacznych kryteriów umożliwiających podawanie informacji „Produkt polski” umożliwia konsumentom wyszukiwanie produktów wytworzonych w Polsce z użyciem polskich surowców. Z badań przeprowadzonych w 2012 roku przez Europejską Organizację Konsumentów wynika, że dla 66 procent polskich konsumentów pochodzenie produktu stanowi ważny czynnik decydujący o jego zakupie (według 22% "bardzo ważny", a dla 44% "raczej ważny"), plasujący się na szóstym miejscu za smakiem, ceną i okresem trwałości, wygodą i wyglądem. Szczególnie istotne dla nas jest pochodzenie mięsa – aż 88 proc. wskazało informację o kraju jako ważny czynnik.
Zgodnie z nowymi przepisami istnieje możliwość stosowania przez przedsiębiorców wprowadzających żywność do obrotu dobrowolnego oznakowania - "Produkt polski", które może zostać (ale nie musi) przedstawione alternatywnie w formie graficznej. Wzór znaku graficznego zawierającego informację "Produkt polski" określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie (Dz. U. z 2016 r. poz. 2148). Określenie wzoru znaku „produkt polski” umożliwia konsumentom łatwiejsze wyszukiwanie produktów spełniających kryteria określone w ustawie o jakości handlowej dla informacji „Produkt polski” czyli wytworzonych w Polsce z użyciem polskich surowców.
W rozporządzeniu przyjęto prosty wzór znaku, który bardzo łatwo będzie konsumentom kojarzył się z krajowymi wyrobami – tło biało-czerwone, napis „Produkt polski” niestylizowany. Znak graficzny zawierający informację „Produkt polski” ma kształt prostokąta podzielonego w poziomie na dwa równe prostokąty. Kontur znaku wyznacza obrys w kolorze czerwonym.
Grażyna Norbert DODR
