Żniwa i ceny zbóż na Dolnym Śląsku (stan na 23 sierpnia 2012)

Rolnicy skosili prawie 97% zbóż. Całkowicie zakończone zostały zbiory jęczmienia ozimego, żyta ozimego i pszenżyta. Na polach jest jeszcze około 3 tysięcy hektarów zbóż ozimych, głównie pszenicy ozimej i ponad 11 tysięcy zbóż jarych.

Najwięcej pszenicy ozimej na polach jest jeszcze w makroregionie świdnickim i legnickim. Po około 3-4 tysiące hektarów zbóż jarych pozostaje na polach w makroregionach wrocławskim i legnickim i po 2-2,5 tysiąca ha w makroregionach wałbrzyskim i legnickim. Pogoda przeszkadza w zbiorach ‒ niektórzy rolnicy nie decydują się na koszenie pszenicy o wilgotności powyżej 16-17% ze względu na brak możliwości dosuszania i przechowywania. Do zbioru pozostała jedynie końcówka (134 ha) rzepaku ozimego ‒ po około 60-70 ha w makroregionie wrocławskim i wałbrzyskim. Jakość zebranych zbóż ozimych jest w tym roku bardzo dobra.

Zebrana pszenica ozima ma w większości parametry pszenicy konsumpcyjnej, ale plonuje niżej niż w zeszłym roku. Ze względu na zmienne warunki pogodowe, obecnie zbierana pszenica jara jest nieco gorszej jakości.
Według szacunków PZD, tegoroczne zbiory pszenicy (ozimej i jarej) na Dolnym Śląsku będą niższe od ubiegłorocznych średnio o około 15% , ale w makroregionie wrocławskim nawet o ponad 25% , bowiem tutaj straty mrozowe w pszenicy ozimej były największe. W makroregionie wrocławskim tegoroczny zbiór pszenicy ozimej będzie o 45% niższy od ubiegłorocznego, w legnickim i wałbrzyskim o około 30%.

Przeciętnie tegoroczny plon pszenicy ozimej w województwie będzie niższy średnio tylko o niecałe 3 dt niż rok wcześniej, ale różnice między makroregionami i wewnątrz grup objętych monitoringiem są wyjątkowo duże.
Pszenica jara plonuje w tym roku wyjątkowo dobrze, średnio o prawie 3 dt/ha wyżej niż w ubiegłym roku. W wyniku przesiewów po wymarzniętych oziminach znacznie zwiększyła się też powierzchnia jej uprawy Na Dolnym Śląsku. Przeciętne plony z hektara pszenicy ozimej są o 8-11 dt/ha wyższe od plonów pszenicy jarej. W tym roku (na obecnym etapie zbiorów) tę różnicę szacujemy na nie więcej niż 5 dt, a ze względu na większą powierzchnię zasiewów, zbiory pszenicy jarej mogą być wyższe o około 200 tysięcy ton od ubiegłorocznych.

Chociaż na polach Dolnego Śląska jest jeszcze około 8 tysięcy hektarów pszenicy do zbioru (z czego 70% to odmiany jare), nie ma szans na powtórzenie zbiorów na poziomie ubiegłego roku. Znacznie lepiej niż w roku 2011 zapowiadają się natomiast zbiory żyta ‒ drugiego zboża chlebowego. Na polach jest jeszcze niecałe 400 ha żyta do zbioru, a obecne szacunki już pokazują, że zbiory tego zboża będą wyższe od ubiegłorocznych o około 7%-8%.

Przeciętne plony żyta jarego dorównują w tym roku (a w niektórych gminach nawet nieco przewyższają) plonom odmian ozimych, dobrze plonuje pszenica jara. Jednak według naszych szacunków, zbiory tzw. zbóż chlebowych (pszenica i żyto) na Dolnym Śląsku (szacowane są na obecnym etapie żniw) będą niższe o około 40-50 tys. ton od ubiegłorocznych.

Lepiej nawet o 25-30% niż rok wcześniej, zapowiadają się zbiory jęczmienia. Jest to wynikiem wyższych od ubiegłorocznych plonów jęczmienia jarego (ozimy plonuje gorzej niż w zeszłym roku) oraz zwiększenia powierzchni uprawy.

Zimowe straty w zbożach po części rekompensują lepsze od zeszłorocznych plony zbóż jarych oraz ich zwiększona powierzchnia. Na obecnym etapie żniw, kiedy na polach pozostaje jeszcze około 14-15 tys. ha. Zbóż, szacujemy, że zbiory zbóż podstawowych ogółem z mieszankami zbożowymi, na Dolnym Śląsku będą niższe od ubiegłorocznych o nie więcej niż 5%-7%.

Zdecydowanie gorszą sytuację obserwujemy w rzepaku ‒ drugiej po pszenicy ważnej rośliny dla dolnośląskich rolników. Wyższe od ubiegłorocznych plony rzepaku ozimego i dobry poziom przeciętnych plonów rzepaku jarego oraz znaczne zmniejszenie powierzchni uprawy, zapowiada zbiór niższy o około 20% niż rok wcześniej.

Przeciętne ceny skupu pszenicy konsumpcyjnej na Dolnym Śląsku są w tym roku wyższe o 15-20%, a pszenicy paszowej nawet o 25%, od cen ubiegłorocznych z tego samego okresu. Wyższe niż rok temu (o około 10%) są także ceny skupu żyta konsumpcyjnego, a ceny skupu jęczmienia paszowego o 4-5%. Za pszenicę paszową maksymalnie można otrzymać 925 zł/t netto, za pszenżyto 882 zł netto za tonę, ale najczęściej oferowana cena pszenicy paszowej to 870 zł/tonę. Najczęściej oferowana cena pszenżyta to 750 zł/t. Maksymalna cena skupu rzepaku to 2 140 zł netto za tonę a najczęściej oferowana to 1 900 zł netto za tonę.

Tabela. Zaawansowanie zbiorów zbóż i rzepaku na Dolnym Śląsku