Taki mamy klimat. COBORU. Dni Pola w SDOO Zybiszów
Rolnicy, doradcy i naukowcy, którzy przyjechali na Dni Pola do Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Zybiszowie w środę 12 czerwca, wysłuchali wykładów na temat uprawy roślin w kontekście zmian klimatycznych i obowiązków wynikających z wdrażania programu azotanowego. Później na poletkach doświadczalnych sprawdzali stan upraw różnych odmian rzepaku, jęczmienia, kukurydzy czy pszenicy.
Spotkanie zorganizował Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie oraz Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Gości powitał Dyrektor SDOO Marcin Włodarczyk.
Spotkanie zdominował gorący temat zmian klimatycznych. O tym, co to oznacza dla roślin uprawnych mówił prof. dr hab. Marcin Kozak z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
Coraz dłuższa wegetacja
W latach 1971-2000 okres wegetacji w Polsce wynosił 214 dni, w latach 2000-2009 – już 225 dni, a prognozy na lata 2021-2050 mówią, że będzie on dłuższy o kolejne 5 dni.
Zmieniający się klimat wymusza modyfikację podejścia do nawożenia i ochrony roślin. Wydłużają się optymalne terminy agrotechniczne dla form ozimych i przyspieszają dla form jarych różnych gatunków. Zmniejsza się powierzchnia uprawy tych ostatnich.
Nawadnianie upraw
Zjawisko to ma swoje plusy i minusy. Plus to choćby zwiększanie areału uprawy roślin ciepłolubnych, jak kukurydza, soja, słonecznik czy proso. W Polsce rozwija się także produkcja winorośli. Pojawiają się nowe technologie uprawy, wynikające z konieczności ochrony zasobów wody (uprawa bezorkowa). Być może, za jakiś czas rolnicy będą musieli się zastanawiać nad koniecznością nawadniania upraw polowych ‒ a to już zdecydowany minus, nie tylko finansowy.
Kolejne pokolenia chwastów
Minusem jest także wzrost zachwaszczenia wynikający z rozwoju kolejnych pokoleń chwastów w czasie sezonu wegetacyjnego. Rośnie zagrożenie chorobami i szkodnikami. Dlatego coraz istotniejszy staje się dobór odmian odpornych na susze i przystosowanych do lokalnych warunków gospodarowania. Susza wpływa na słabe wykorzystanie makro- i mikroskładników w formie sypkiej, zmniejsza się masa 1000 ziaren, słabsze są parametry ziarna.
Jeden program w całym kraju
Obowiązki rolników wynikające z konieczności ochrony wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych przedstawiła Urszula Kozaczuk z Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Od ubiegłego roku na terenie całego kraju obowiązuje jeden „Program działań mający na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Wprowadza on obowiązkowe praktyki dla gospodarstw, w zależności od powierzchni, skali produkcji rolniczej i intensywności produkcji.
Azot pod kontrolą
Program działań zawiera wiele wymogów. Dotyczą one między innymi rolniczego wykorzystania nawozów na glebach zamarzniętych, zalanych wodą, nasyconych wodą lub przykrytych śniegiem, warunków rolniczego wykorzystania nawozów na terenach o dużym nachyleniu, okresów nawożenia, warunków przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowanie z odciekami, dawek i sposobów nawożenia azotem, czy dokumentowania realizacji Programu działań.
Ci, którzy chcieli dowiedzieć się więcej o obowiązkach rolników w ramach Programu azotanowego, czy na temat odmian zalecanych do uprawy na terenie Dolnego Śląska, mogli się zaopatrzyć w wydawnictwa na stoisku DODR.
Agnieszka Siegel DODR
