Zmiany w dopłatach bezpośrednich w 2017 roku
Będą zmiany w dopłaty bezpośrednich do produkcji rolnej. Zostały one wprowadzone ustawą z dnia 21 października 2016 r. o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. poz. 2037) i mają zastosowanie od kampanii 2017.
Co do zasady utrzymane jest wsparcie związane z produkcją w następujących sektorach produkcji zwierzęcej: młode bydło, krowy, owce i kozy oraz w ośmiu sektorach produkcji roślinnej: buraki cukrowe, rośliny wysokobiałkowe, truskawki, ziemniaki skrobiowe, pomidory, chmiel, len, konopie włókniste.
Zupełna nowość to planowane uchylenie wykazu obszarów wyłączonych ze wsparcia tj. obszarów, które są wykorzystywane głównie do prowadzenia działalności pozarolniczej. Planuje się odstąpienie od zasady automatycznego wykluczenia z płatności gruntów, które poza wykorzystaniem rolniczym służą jako lotniska, boiska sportowe i pola golfowe.
Obecnie takie grunty rolne, na których są położone wymienione obiekty, są wykluczone z płatności bezpośrednich, niezależnie od tego, w jakim stopniu są one wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej.
Brak wykazu obszarów automatycznie wyłączonych ze wsparcia będzie oznaczał, że w przypadku gruntów, na których prowadzona jest również działalność pozarolnicza, to kierownik biura powiatowego ARiMR, w toku postępowania o przyznanie płatności, będzie każdorazowo oceniał, czy prowadzenie działalności rolniczej nie jest znacząco utrudnione przez intensywność wykorzystania, charakter, okres trwania i harmonogram działalności pozarolniczej. Jeżeli warunek ten będzie spełniony, grunty zostaną objęte wsparciem.
Najważniejsze zmiany w dopłatach :
1. Dofinansowanie tylko na pierwsze 20 szt. zwierząt (krowy i młode bydło).
W przypadku młodego bydła i krów zmniejszono maksymalną liczbę zwierząt, do których może zostać przyznana płatność, z dotychczasowych 30 do 20 szt. Wprowadzona zmiana pozwala na skoncentrowanie wsparcia w gospodarstwach, w których następuje systematyczny spadek liczby stad i pogłowia zwierząt, a więc gospodarstw, których sytuacja ekonomiczna jest najtrudniejsza.
W wyniku wprowadzanych zmian stawka płatności dla pierwszych 20 szt. zwierząt w stadzie może być wyższa niż w poprzednich latach. Zwiększenie wsparcia dotyczyć będzie tej wielkości stad, w przypadku których w okresie 2009–2016 odnotowuje się systematyczny spadek liczby stad i pogłowia zwierząt.
2. Uproszczenia i zmiany w dopłatach do owiec i kóz
W przypadku płatności do owiec ustanowiono nowy okres przetrzymywania zwierząt kwalifikujących się do wsparcia – od 15 marca do 15 kwietnia roku składania wniosków, do tej pory było od 20 października do 20 listopada. Wiek zwierzęcia, co najmniej 12 miesięcy, nadal będzie ustalany na dzień 15 maja danego roku.
Nowość polega na tym, że rolnik we wniosku o przyznanie płatności zaznacza jedynie, że ubiega się o płatności do owiec lub kóz.
Nie musi jak dotychczas wpisywać numerów identyfikacyjnych zwierząt z kolczyków, bo wszystkie zwierzęta zarejestrowane w systemie IRZ spełniające kryterium płci i wieku będą przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa traktowane jako potencjalnie kwalifikujące się do płatności.
Nie trzeba będzie składać pisemnego wniosku o wycofanie owiec czy kóz z płatności, bo już samo zgłoszenie do IRZ faktu, że zwierzę opuściło gospodarstwo w okresie przetrzymywania zastąpi taki wniosek.
3. Rośliny wysokobiałkowe zostaną podzielone na 2 grupy
W miejsce dotychczasowej płatności do roślin wysokobiałkowych wprowadzono 2 oddzielne płatności:
- do roślin strączkowych przeznaczonych na ziarno - będzie przysługiwała do upraw bobiku, grochu pastewnego, łubinów i soi (również w przypadku upraw tych roślin w formie mieszanek), stanowiących zaplecze surowcowe do produkcji pasz treściwych
- do wysokobiałkowych upraw paszowych -będzie przysługiwała do powierzchni upraw roślin wykorzystywanych głównie do produkcji pasz objętościowych; chodzi tu o uprawy esparcety, koniczyny, komonicy, lędźwianu, lucerny, nostrzyka, seradeli i wyki. Uprawa zgłoszona do wsparcia nie może zostać przeznaczona na zielony nawóz. Płatnością będzie objęte nie więcej niż 75 ha upraw w gospodarstwie.
Nie będzie płatności do wysokobiałkowych upraw warzywnych roślin strączkowych jak bób, ciecierzyca, fasola zwykła, fasola wielokwiatowa, groch siewny cukrowy, groch siewny łuskowy, soczewica jadalna.
4. Dopłaty do owoców miękkich - tylko do truskawek - koniec dopłat do malin
Rezygnacja ze wspierania upraw malin jest konieczna dla zapewnienia zgodności instrumentu wsparcia z przepisami unijnymi. Wzięto tu pod uwagę nowe uwarunkowania rynkowe, czyli poprawę opłacalności produkcji tych owoców.
5. Zniesienie kwotowania produkcji cukru!
Wsparcie w sektorze buraków cukrowych będzie przyznawane do powierzchni upraw wszystkich buraków cukrowych (a nie tylko buraków kwotowych) ale do powierzchni nie większej niż powierzchnia określona w umowie na dostawę. Podyktowane jest to zakończeniem kwotowania produkcji cukru.
W Ministerstwie Rolnictwa trwają prace legislacyjne nad projektami rozporządzeń wykonawczych do ustawy o płatnościach, mianowicie zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania płatności bezpośrednich i płatności niezwiązanej do tytoniu oraz zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinny spełniać wnioski w sprawach dotyczących płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.
Rozporządzenie w sprawie wniosku jest od 16 stycznia w trakcie konsultacji publicznych, można się z nim zapoznać na stronie www.rcl.gov.pl poz. 189 a w sprawie dopłat wkrótce zostanie udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej na www.minrol.gov.pl w zakładce projekty aktów prawnych.
Z dniem 15 marca 2017 r. planowane jest wejście w życie obu rozporządzeń.
Wykorzystano treść ustawy z 21 paźdz.2016 i informacje ze strony minrol.gov.pl.
Regina Hołda, Dział Ekonomiki i Zarządzania Gospodarstwem Rolny DODR
