Informacja dla hodowców drobiu w związku z przypadkami zastosowania na fermach drobiu w Belgii i Holandii niedozwolonych substancji do ochrony przed pasożytami drobiu (fipronil) i zanieczyszczenia nimi mięsa i jaj
Jak informuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pierwotne powiadomienie ze strony belgijskiej nie zawierało informacji o dystrybucji do Polski jaj, mięsa i produktów drobiowych zawierających tę substancję.
Jednak z uwagi na potencjalne zagrożenie na terenie całej Unii Europejskiej, Główny Lekarz Weterynarii polecił terenowym organom Inspekcji Weterynaryjnej sprawdzenie, podczas rutynowych kontroli ferm utrzymujących stada drobiu, czy w obiektach nielegalnie stosowane są preparaty biobójcze zawierające w swoim składzie Fipronil.
Fipronil jest on silnie toksycznym biocydem o szerokim spektrum działania. Jest wykorzystywany do zwalczania szkodliwych owadów i pajęczaków takich jak mrówki, muchy, wszy, wszoły, kleszcze, karaluchy, roztocza, itp. W Polsce fipronil jest stosowany jako substancja czynna produktów biobójczych do stosowania w celu likwidacji insektów domowych, np. mrówek czy prusaków oraz w różnych preparatach weterynaryjnych, np. w obrożach dla psów. Aktualnie w kraju nie jest zarejestrowany żaden środek ochrony roślin zawierający w składzie fipronil.
Według ustaleń strony belgijskiej, źródłem zanieczyszczenia jaj drobiowych i mięsa mógł być produkt DEGA 16 stosowany do spryskiwania drobiu przeciw ptaszyńcowi kurzemu (Dermanyssus gallinae). Było to wynikiem nielegalnego dodania fipronilu do tego preparatu przez firmę, która prowadziła tego typu usługi dla ferm. Preparat DEGA 16 był w Belgii zarejestrowany jako lek weterynaryjny, nie był też bezpośrednio stamtąd dystrybuowany do Polski, lecz był dystrybuowany do innych krajów (z których potencjalnie mógł trafić do naszego kraju).
Dwa inne preparaty również były stosowane w podobny sposób w zablokowanych fermach. Niestety, jak dotąd nie przekazano szczegółowych informacji dotyczących dystrybucji tych preparatów do innych krajów. Wiele informacji na temat tych preparatów jest niedostępnych, ze względu na dochodzenie prokuratorskie prowadzone w Holandii.
Narażenie konsumentów na działanie fipronilu niesie za sobą ryzyko wystąpienia objawów ze strony układu nerwowego, wątroby i tarczycy. Ocena ryzyka przeprowadzona przez ekspertów z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego ‒ Państwowego Zakładu Higieny wskazuje, że stężenia tej substancji w jajach mogą okazać się niebezpieczne dla dzieci. Podstawą do takiej oceny ryzyka są ustalone przez EFSA bardzo niskie toksykologiczne wartości referencyjne tej substancji.
Wynikają one ze stosowania preparatów potencjalnie zanieczyszczonych fipronilem lub innymi niedozwolonymi substancjami, w zakładach produkcyjnych lub na fermach do przeprowadzania zabiegów związanych np. z odkażaniem.
Należy zwrócić uwagę, że zabiegi lekarsko-weterynaryjne wykonywane w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta gospodarskie, z których lub od których pozyskuje się żywność pochodzenia zwierzęcego, mogą być wykonywane jedynie przy wykorzystaniu produktów leczniczych weterynaryjnych i produktów biobójczych, które są dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z wskazanymi zasadami użycia danego produktu, np. zastosowanie u właściwego gatunku zwierzęcia, zastosowanie do określonych czynności np. odkażanie podłóg.
Dodatkowo, jeżeli chodzi o produkty lecznicze weterynaryjne do zastosowania u zwierząt, z których lub od których pozyskuje się środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, mogą być one nabywane jedynie u lekarza weterynarii prowadzącego praktykę lekarsko-weterynaryjną w ramach zakładu leczniczego dla zwierząt.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
