Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 19.07.2012
Warunki agrometeorologiczne
Przebieg pogody w ciągu ostatniego miesiąca odznaczał się dużą różnorodnością. Czerwiec oraz pierwsza dekada lipca były gorące z temperaturami sięgającymi do 12-19 'C w nocy, a w dzień temperatury przekraczały 30 'C. Wysokie temperatury w połączeniu z dużą wilgotnością powietrza oraz przebiegiem układów barycznych przyczyniły się do uformowania chmur burzowych z intensywnymi opadami deszczu ( miejscami również gradu). Opady miejscami były obfite i gwałtowne powodując zastoiska wodne. W rejonie Dzierżoniowa zanotowano w dniu 3 lipca – 74 mm opadów deszczu, średnia miesięczna wyniosła 154,2 mm. W powiecie jaworskim miesięczna ilość opadów wyniosła 100 mm i była znacznie wyższa od średniej. W dniu 5 lipca przeszła nawałnica bardzo intensywnych opadów deszczu oraz gradu w gminie Olszyna i Lubań, 7 lipca opad gradu spowodował zniszczenia w uprawach w powiecie strzelińskim, natomiast 10 lipca wystąpiło gradobicie na terenie gminy Siekierczyn i Lubań. Katastrofalne powodzie z początku lipca spowodowały olbrzymie zniszczenia w infrastrukturze w miejscowościach Olszyna (pow. lubański), Wojcieszów (pow. złotoryjski) i w powiecie jeleniogórskim (Jelenia Góra, Janowice Wielkie oraz Komarno i Radomierz). Od 7 lipca nastąpiło ochłodzenie. Temperatury znacznie spadły, w dzień wynosiły 17-22 'C. Niebo było zachmurzone z niewielkimi przejaśnieniami słońca. Występowały opady deszczu oraz wiały chłodne wiatry.
Stan upraw
- Zboża
W rejonach nizinnych województwa rozpoczęto zbiory jęczmienia zebrano już 28% posianego jęczmienia ozimego przy średnim plonie 42,28 dt/ha ( plony od 2 do 6 ton z ha) większość plantacji jest gotowa do zbiorów. Pszenica ozima w fazie dojrzałości woskowej ziarna. Zboża jare bardzo ładne, zielone, dobrze wykształcone, nalewanie ziarna. Po opadach w niektórych rejonach występuje nasilenie chorób grzybowych w zbożach ozimych. Występują objawy porażenia mączniakiem rzekomym, rdzą brunatną, septoriozą plew, fuzariozą kłosów. Stwierdzono objawy żerowania skrzypionek i mszycy zbożowej. Zachwaszczenie plantacji niechronionych średnie i duże głównie miotłą zbożową, przytulią czepną, ostrzeniem i makiem polnym w oziminach. Zboża jare zachwaszczone owsem głuchym. Część upraw wyległa w wyniku ulew i gradobicia.
- Rośliny okopowe
Ziemniaki: trwa zbiór wczesnych i średniowczesnych odmian. Plantacje ziemniaków późnych w końcowej fazie kwitnienia lub już po przekwitnięciu w fazie intensywnego wzrostu bulw. Pogoda sprzyja rozwojowi zarazy ziemniaczanej i alternariozy, występują pierwsze objawy porażenia. Na niektórych plantacjach występuje stonka ziemniaczana w ilościach wymagających użycia insektycydów. Zachwaszczenie plantacji niewielkie. Większość plantacji buraków cukrowych jest w bardzo dobrym stanie, rośliny znajdują się w fazie zakrytych międzyrzędzi, intensywny wzrost korzeni. Zaobserwowano mszycę trzmielinowo – burakową. Plantacje czyste, wolne od chwastów lub o niewielkim zachwaszczeniu.
- Rzepak
Początek zbiorów rzepaku skoszono 6,5 % zasianego rzepaku przy średnim plonie 2,54 t/ha, plony są zróżnicowane w zależności od stanu przezimowania plantacji od 1,5 do 3,5 t/ ha. Wykonywane są zabiegi przyspieszające i wyrównujące dojrzewanie rzepaku. Stan porażenia przez choroby - niezagrażający, choć miejscami pojawia się porażenie przez zgniliznę twardzikową i suchą zgniliznę kapustnych.. Nieliczne wtórne zachwaszczenie, głównie rumianami, chabrem, przytulią i wyką.
- Rośliny sadownicze
Sady czereśniowe oraz truskawki już po zakończeniu zbioru, trwa zbiór wiśni oraz odmian wczesnych brzoskwini, śliw i jabłoni. Stwierdzono występowanie chorób roślin sadowniczych: mącznika prawdziwego na jabłoniach, kędzierzawość liści brzoskwini. Duże ilości mszycy na jabłoniach, śliwach, gruszach i wiśniach.
Sytuacja na rynkach skupu
Skup zbóż jest prowadzony na bieżąco. Skupowane ziarno zbóż jest najczęściej dość dobrej jakości. Ceny skupu zbóż w porównaniu do poprzedniego miesiąca utrzymują się na podobnym wysokim poziomie. Cena żyta konsumpcyjnego kształtuje się na poziomie 75,00-90,00 zł/dt, średnio 84,35 zł/dt. Pszenica konsumpcyjna osiąga średnią cenę 88,50 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 98,00 zł/dt. Pszenica paszowa jest skupowana w cenie od 75,00 do 90,00 zł/dt. Rozpoczęto skup rzepaku nasiona wykazują jednak jeszcze zbyt dużą wilgotność od 10 do 14 % wilgotności. Skup żywca wieprzowego i wołowego nadal odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego utrzymują się na podobnym poziomie, co w miesiącu poprzednim średnio za młode bydło opasowe można uzyskać 7,25 zł/kg, maksymalnie do 8,00 zł, natomiast średnie ceny żywca wieprzowego to 5,35 zł/ Producenci mleka otrzymują za mleko od podmiotów skupujących minimum 0,70 zł/l do maksymalnie 1,31 zł/l. Znacznie wyższa jest średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych minimalnie 1,30 maksymalnie 2,50 zł/l.
Zaopatrzenie w środki do produkcji
Obserwuje się zwiększone zapotrzebowanie na środki ochrony roślin i nawozy głównie płynne. Zaopatrzenie w środki do produkcji na zadowalającym poziomie. W sprzedaży znajduje się pełen asortyment środków ochrony i nawozów. Ceny nawozów utrzymują się na praktycznie niezmienionym poziomie. Średnie ceny nawozów wynoszą:
- mocznika 46% N – 172,37 z/dt (wzrost o 1%), maksymalnie 185,22 zł/dt,
- polifoski 8 – 219,07 zł/dt (w maju 222,18 zł/dt ), maksymalnie 230,00 zł/dt,
- saletry amonowej 32% – 143,27 zł/dt , maksymalnie 154,00 zł/dt.
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw
Rolnicy zgłaszają się w sprawie wypełniania oświadczeń AGNAS, na rynek wchodzą banki z propozycją wsparcia kredytowego inwestycji w gospodarstwach rolnych. Brak uruchomionych działań PROW oraz brak dostępności do kredytów preferencyjnych powoduje małe zainteresowanie inwestycjami w gospodarstwach rolnych. Dla 72 gmin dolnośląskich Minister Rolnictwa wydał zgodę na uruchomienie kredytów klęskowych. W związku ze zmianą zasad wyceny strat „mrozowych” ( podniesienie maksymalnej wartości strat z 40 do 50%) wprowadzonych przez Ministerstwo Rolnictwa od 20 czerwca 2012 Komisje Gminne powtórnie weryfikują i przeliczają protokoły tych gospodarstw, które poniosły straty w oziminach, ale poziom strat wyliczony na dotychczasowych warunkach nie przekroczył 30% obniżenia dochodu. Wojewoda Dolnośląski sukcesywnie (w miarę jak spływają zweryfikowane zestawienia z Komisji) występuje do Ministra Rolnictwa z wnioskiem o dodatkowy limit kredytów klęskowych. Coraz więcej rolników zwraca się z wnioskiem o wydanie opinii wojewody o zakresie i wysokości strat. Jest to dokument niezbędny przy ubieganiu się o kredyty klęskowe. Opinie wydawane są na bieżąco, aby bez zbędnej zwłoki rolnicy mogli je złożyć wraz z pozostałymi dokumentami w bankach udzielających kredytów klęskowych.
Opracowanie
Teresa Czaja