Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 10.09.2014
Warunki agrometeorologiczne
Przełom sierpnia i września na terenie województwa dolnośląskiego to czas zmiennej pogody. Średnie dzienne temperatury oscylowały między 18 do 28oC z przejściowymi okresami ochłodzenia i przelotnymi opadami. Temperatura w nocy spadała do nawet 8-13oC. W rejonie Dzierżoniowa od 8 sierpnia do 10 września spadło około 85 mm deszczu. Największe opady, 1 września wyniosły 31 mm. W rejonie powiatu jaworskiego średnia miesięczna ilość opadów wynosiła 87 mm. Częste opady deszczu hamują prace polowe ‒ kończące się zbiory i jesienne siewy zbóż.
Stan upraw
- Zboża i rzepak
Żniwa w naszym województwie są już na ukończeniu. Zebrano cały areał rzepaku i 99,7% zasianej powierzchni zbóż. Według danych zbieranych przez pracowników DODR, średni szacunkowy plon zbóż w tym roku na Dolnym Śląsku na obecnym etapie wynosi około 51,3 dt/ha i jest wyższy o 7 dt/ha od ubiegłorocznego. Wstępne szacunki zbiorów zbóż i rzepaku pokazują, że w obu przypadkach będą one w tym roku wyższe od 15% do 17% od ubiegłorocznych. Średni szacowany plon pszenicy ozimej wynosi 58,1 dt/ha i jest wyższy o ok. 8 dt/ha w stosunku do roku ubiegłego. Pszenica jara i jęczmień plonują na wyższym poziomie niż w roku ubiegłym średnio o 5 do 7 dt/ha. Średni plon pszenicy jarej wynosi 48,4 dt/ha, 51,1 dt/ha jęczmienia ozimego i 43,7 dt/ha jęczmienia jarego. W tym roku szacujemy także wyższe o około 11% plony żyta ozimego.
Zakończyły się zbiory rzepaku, średni szacowany plon wynosi 36,8 dt/ha i jest wyższy o ok. 5 dt/ha od ubiegłorocznego. Siewy rzepaku są na ukończeniu, część plantacji znajduje się w fazie wschodów. Rozpoczęły się zasiewy zbóż ozimych. Zaawansowanie siewów w województwie wynosi niecałe 2% zaplanowanej powierzchni, w tym jęczmienia ozimego zasiano ponad 15%, żyta ozimego 3% i pszenżyta ozimego 1,5%. Rolnicy przygotowują pola pod pszenicę ozimą.
- Rośliny okopowe
Większość plantacji buraków cukrowych jest w dobrym stanie, rośliny znajdują się w fazie intensywnego wzrostu korzeni. Rozpoczęła się kampania. Dobre nawodnienie plantacji rokuje dobre plony. Pojedyncze plantacje z objawami chwościka i brunatnej plamistości liści. Miejscami występuje pchełka brunatna i mszyca buraczana. Zachwaszczenie upraw buraków niskie.
Ziemniaki odmian średnio wczesnych i średnich w trakcie zbiorów, zaawansowanie zbiorów w województwie wynosi około 40%. Na obecnym etapie zbiorów średni plon szacuje się na poziomie około 260 dt/ha. Pojawiły się oznaki porażenia ziemniaków przez alternariozę i zarazę ziemniaczaną. Występują ogniska stonki ziemniaczanej. Plantacje lekko zachwaszczone, szczególnie te słabo lub wcale niechronione.
- Rośliny sadownicze
Trwają zbiory śliw, gruszek, malin i winogron. W sadach jabłoniowych trwają zbiory wczesnojesiennych odmian. Owoce dobrej jakości, plony zadowalające. Występujące choroby ‒ mączniak prawdziwy na jabłoniach i kędzierzawość liści brzoskwini. Stan porażenia przez szkodniki średni, zauważamy nalot mszyc na drzewach owocowych.
Sytuacja na rynkach skupu
Skupowanie zboże często nie osiąga parametrów glutenu, jęczmienie browarne wykazują słabsze wyrównanie i gęstość ziarna. Z tych powodów rolnicy nie osiągają zadowalających cen skupu. Lepszą jakość wykazuje zboże zebrane przed deszczami. Zboże zebrane w końcowym etapie żniw (po ulewnych deszczach) wykazuje oznaki porośnięcia, co niekorzystnie wpływa na cenę. Pszenica, która wyległa lub była zbierana po deszczach nie ma wymaganych parametrów i jest skupowana jako paszowa. Ceny skupu zbóż i rzepaku zachęcają rolników do przechowywania płodów rolnych i oczekiwania na korzystniejsze ceny. Decyzje te zależą od możliwości finansowych gospodarstwa oraz warunków przechowywania.
Ceny skupu wykazują tendencję spadkową w stosunku do poprzedniego miesiąca. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosi 63,09 zł/dt (w zeszłym miesiącu było to 64,15 zł/dt – spadek o 2%). Pszenica paszowa jest skupowana w średniej cenie 54,34 zł/dt (miesiąc temu było to 57,84 zł/dt – spadek o prawie 7%). Średnia cena jęczmienia paszowego spadła o 12% i wynosi 51,26 zł/dt. Cena skupu ziemniaków jest dobra Za ziemniaki jadalne trzeba zapłacić od 50,00 do nawet 80,00 zł/dt.
Skup żywca wieprzowego i wołowego odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące, po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego są na zbliżonym poziomie jak w ubiegłym miesiącu. Średnia cena skupu młodego bydła opasowego obniżyła się w stosunku do poprzedniego miesiąca o ok. 2% i wynosi średnio 6,45 zł/kg, maksymalnie można otrzymać 7,50 zł/kg, jednak najczęściej rolnicy dostają 7,00 zł/kg.
Ceny żywca wieprzowego nadal są niskie i kształtują się w przedziale od 4,40-5,50 zł/kg, średnio 4,87 zł/kg. Producenci mleka otrzymują od podmiotów skupujących od 0,95 zł/l do maksymalnie 1,59 zł/l (bez zmian w stosunku do ubiegłego miesiąca). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych nie uległa zmianie i wynosi 2,07 zł/l, najczęściej uzyskiwaną ceną jest 2,00 zł/l.
Zaopatrzenie w środki do produkcji
Zaopatrzenie w środki do produkcji dobre, w sprzedaży znajduje się pełny asortyment środków ochrony i nawozów. Rolnicy zakupują środki pod zasiewy ozime. Ceny materiału siewnego w punktach sprzedaży kształtują się następująco: nasiona pszenicy ozimej można kupić w cenie od 145 do 220 zł/dt, jęczmienia ozimego 140-210 zł/dt, żyta ozimego 141-228 zł/dt oraz pszenżyta ozimego 147- 220 zł/dt. Ceny nawozów nie zmieniły się od miesiąca ubiegłego (odnotowano jedynie niewielki od 1% do 3% spadek cen).
Średnie ceny nawozów wynoszą:
- mocznika 46% N – 148,99 zł/dt,
- polifoski 8 – 187,36 zł/dt ,
- saletry amonowej 34% – 134,18 zł/dt.
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw
Od 5 września do 3 listopada 2014 roku można składać wnioski aktualizacyjne o przyznanie pomocy z działania Modernizacja gospodarstw rolnych, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
Takie wnioski, w oddziałach regionalnych lub biurach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, mogą składać osoby, które spełniają dwa warunki.
Po pierwsze ubiegały się o wsparcie na Modernizację gospodarstw rolnych w czasie naborów prowadzonych przez ARiMR w 2011, 2012 i 2013 roku i wtedy nie dostały pomocy z powodu braku środków, to znaczy znajdują się w białej części ostatnio opublikowanych na stronie Agencji list wojewódzkich określających kolejność przysługiwania dofinansowania w poszczególnych naborach.
Po drugie do 4 września 2014 roku nie otrzymały z ARiMR informacji o odmowie przyznania im pomocy finansowej z tego działania. Niezłożenie wniosku aktualizacyjnego w tym terminie oznacza, że taka osoba zostanie wykluczona z przyznania pomocy z działania Modernizacja gospodarstw rolnych.
Zakres aktualizacji obejmuje w szczególności kryteria, które będą mieć znaczenie dla liczby uzyskanych punktów. Przy czym należy mieć na uwadze, że oprócz dotychczasowych kryteriów związanych z wielkością ekonomiczną gospodarstwa, wpływem realizowanej operacji na wzrost wartości dodanej brutto w gospodarstwie oraz wspólnym ubieganiem się o przyznanie pomocy (które nie ulegają zmianie), zostały wprowadzone dodatkowe kryteria.
Zgodnie z nimi premiowane będą projekty:
- przyczyniające się do poprawy stanu środowiska naturalnego,
- zawierające inwestycje związane z utrzymaniem lub zwiększeniem trwałych użytków zielonych,
- realizowane w gospodarstwach, w których głównym kierunkiem produkcji jest produkcja trzody chlewnej.
Źródła: meldunki PZD oraz informacje ARiMR
Teresa Czaja DODR we Wrocławiu