Wizyta studyjna w Dolinie Stobrawy
Jak sobie radzić z suszami i powodziami, czyli praktyczne aspekty gospodarowania wodą w krajobrazie rolniczym to tematy poruszane 8 października podczas wizyty studyjnej w Dolinie Stobrawy, zorganizowanej przez DODR.
Wydarzenie zostało zrealizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności w ramach inwestycji B3.3.1 Inwestycje w zwiększenie potencjału zrównoważonej gospodarski wodnej na obszarach wiejskich”, pod nazwą „Efektywne gospodarowanie wodą na obszarach wiejskich – rola retencji i melioracji w ochronie zasobów wodnych”
W zlewni Stobrawy.
Celem wizyty było poznanie systemu retencji wodnej w zlewni rzeki Stobrawy oraz omówienie praktycznych aspektów gospodarowania wodą w krajobrazie rolniczym, w kontekście pojawiających się coraz częściej zjawisk suszy i powodzi. Uczestnicy zapoznali się z różnymi typami retencji: glebową, gruntową, korytową, dolinową i kompleksową, a także z działaniami umożliwiającymi ich integrację w ramach systemu zlewniowego.
Dr hab. inż. Tomasz Kowalczyk przedstawił wyniki badań dotyczących zmian poziomu wód gruntowych i przepływów w rzekach w latach 2004–2023, a także przykłady inwestycji retencyjnych, takich jak zbiorniki Kątki, Masłówka czy planowany zbiornik pod Rawiczem. Uczestnicy wyjazdu dyskutowali na temat wpływu zmian klimatu na dostępność zasobów wodnych oraz nad koniecznością wdrażania rozwiązań wspomagających naturalne procesy retencji.
Magazynowanie wody
Jednym z najważniejszych tematów była retencja glebowa i gruntowo-glebowa, kluczowa dla produkcji rolniczej. Prowadzący omówił zależność między typem gleby a jej zdolnością do magazynowania wody. Przedstawił też obliczenia retencji w zlewni Stobrawy – podniesienie poziomu zwierciadła wód gruntowych o 0,5 m może zwiększyć retencję gruntową nawet o 25–35%, co przy powierzchni 430 ha daje możliwość zatrzymania ponad 750 tys. m³ wody – ilości porównywalnej do połowy pojemności zbiornika Kluczbork.
Uczestnicy zobaczyli działanie urządzeń melioracyjnych (jazów, zastawek) w praktyce oraz efekty retencji kompleksowej, która łączy funkcje przyrodnicze, rolnicze i rekreacyjne. Poznali też przykłady dobrych praktyk gospodarowania wodą w rolnictwie przyjaznym klimatowi.
Zrównoważone gospodarowanie wodą w Dolinie Stobrawy wymaga nie tylko działań technicznych i przyrodniczych, ale też edukacji rolników w zakresie lokalnej retencji i melioracji.
Maria Ziębicka DODR, TPR