V Spotkanie Zespołu Tematycznego związanego z zagadnieniami chowu i hodowli bydła mięsnego. Wyjazd studyjny „Rolnicze rzeźnie"

W dniach 20-21.07.2021 r. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą we Wrocławiu zorganizował V spotkanie Zespołu Tematycznego związane z zagadnieniami chowu i hodowli bydła mięsnego, połączone z wyjazdem studyjnym „Rolnicze rzeźnie”.

 

Pierwszego dnia spotkania właściciele gospodarstwa Lubuskie Angusowo, Karina i Tomasz Jakiel, mówili o możliwościach poprawy efektywności i zwiększenia dochodów w gospodarstwach rolnych. Farma Lubuskie Angusowo powstała w 2015 roku. Pan Tomasz z doświadczeniem w pracy w branży telekomunikacji mobilnej, postanowił zainwestować oszczędności w farmę, jakiej w Polsce nigdzie nie widział.

Pierwszym krokiem była odbudowa gleby, a tym samym zwiększenie potencjału plonowania. Zanim właściciele zdecydowali się na uruchomienie gospodarstwa, przez dwa lata przygotowywali się, uczestnicząc w wielu spotkaniach, szkoleniach i wyjazdach. Zdecydowali się na hodowlę bezrogiego bydła mięsnego rasy Angus, którą cechuje łagodne usposobienie. Dziś fama to 18 ha ogrodzonych gruntów. Całość została podzielona na mniejsze kwatery, na których odbywa się uporządkowany wypas zwierząt, takich jak bydło rasy Angus Czerwony, kozy i drób.

Gospodarstwo powstało kilka lat temu, ale może pochwalić się wieloma innowacyjnymi rozwiązaniami, jak mobilne kurniki czy wydłużenie okresu pastwiskowego poprzez przygotowanie kwater z kukurydzą. Celem właścicieli jest edukacja konsumentów i uświadamianie im walorów prozdrowotnych żywności wysokiej jakości. W swojej pracy kierują się mottem „Kupuj lokalnie u swojego rolnika”.

W kolejnej części spotkania uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z wymaganiami weterynaryjnymi dotyczącymi tworzenia i funkcjonowania rolniczych rzeźni. Beata Lebiedzińska, z Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Świdnicy omówiła dobre praktyki produkcyjne i dobre praktyki higieniczne obowiązujące w rzeźniach o małej zdolności produkcyjnej, położonych na terenie gospodarstw. Informacje dotyczyły liczby pomieszczeń w rzeźni rolniczej i czynności, jakie mogą być wykonywane w tych pomieszczeniach; sposobu i miejsca przechowywania mięsa pakowanego i niepakowanego; szatni lub miejsc zmiany odzieży i obuwia dla pracowników rzeźni, a także tego, jakie zwierzęta mogą być poddawane ubojowi. Celem wprowadzenia uproszczonych rozwiązań dla rzeźni rolniczych jest wspieranie rolników prowadzących produkcję zwierzęcą, zainteresowanych rozszerzeniem działalności o małe przetwórstwo, np. w ramach rolniczego handlu detalicznego, czy działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej. Zdobytą wiedzę uczestnicy weryfikowali podczas wizyt studyjnych.

Drugiego dnia grupa studyjna odwiedziła rolniczą rzeźnię w miejscowości Rudnica w powiecie ząbkowickim, która funkcjonuje od października ubiegłego roku. Jest to jedyna rolnicza rzeźnia uruchomiona na terenie Dolnego Śląska, która powstała w ramach nowych przepisów z 2020 roku.  Wprowadzają one ułatwienia w zakresie przepisów weterynaryjnych dla podmiotów zamierzających prowadzić ubój zwierząt w tzw. „rzeźniach rolniczych” (rzeźniach o małej zdolności produkcyjnej, położonych na terenie gospodarstw).

Właściciel gospodarstwa rolnego Szczypiorki, Andrzej Szczypka prowadzi z żoną i przy pomocy całej rodziny gospodarstwo rolne oraz zajmuje się przetwórstwem w ramach rolniczego handlu detalicznego. Gospodarze przywiązują dużą wagę do jakości wytwarzanych produktów. Oprócz przetworów owocowo-warzywnych oraz produktów mlecznych wytwarzają produkty mięsne. Przyczyną, dla której zdecydowali się na uruchomienie rolniczej rzeźni była duża odległość od najbliższej ubojni zwierząt. Pokonywanie kilkuset kilometrów było nieopłacalne przy niewielkiej skali produkcji. Dziś, oprócz uboju zwierząt na własne potrzeby, rzeźnia w Rudnicy prowadzi usługowo ubój bydła, trzody i owiec. Na terenie Polski powstały trzy rzeźnie rolnicze – w województwie dolnośląskim, wielkopolskim oraz lubuskim.

Drugim odwiedzonym przez uczestników gospodarstwem była Stacja Badawczo-Dydaktyczna Uniwersytetu Przyrodniczego w Radomierzu. Radomierz to niewielka miejscowość tuż przed Jelenią Górą, położona u podnóża Gór Kaczawskich w Sudetach Zachodnich.

Jedyna w Polsce górska jednostka badawczo-dydaktyczna jest od ponad 20 lat zarządzana przez absolwentkę zootechniki na ówczesnej Akademii Rolniczej, Agnieszkę Frydrych-Gierszewską. Od początku istnienia hoduje się tu krowy rasy charolaise. Stado liczące około 200 sztuk powstało na bazie rodzimej, polskiej rasy biało-czerwonej przez krzyżowanie wypierające. Krowy w każdym kolejnym pokoleniu są kryte buhajami rasy charolaise, więc jej geny stopniowo wypierają wszystkie inne.

Charolaise jest największą i najcięższą francuską rasą mięsną. Dorosłe buhaje mogą ważyć nawet 1400 kg, krowy – 900 kg. Krowy pasą się na pastwiskach, które nie są dodatkowo nawożone czy dosiewane, a rośnie tam całe bogactwo roślin i ziół. W zimie karmienie opiera się tylko na sianie, słomie i sianokiszonce, którą stacja przygotowuje we własnym zakresie. Łagodne góry są idealne do takiego chowu. Uczelnia ma w Radomierzu 308 hektarów, z czego 120 ha to pastwiska.

W ramach projektu „Sieć edukacji żywieniowej dla zrównoważonego rozwoju Euroregionu Nysa” w Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Radomierzu przeprowadzono generalny remont. Powstała kuchnia dydaktyczna, sale szkoleniowe i zaplecze noclegowe, z której korzystają przyjeżdżający tu na praktyki studenci weterynarii na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu.

Uczestnikami spotkania Zespołu tematycznego związanego z zagadnieniami chowu i hodowli bydła mięsnego byli rolnicy, producenci, przedstawiciele instytucji, świata nauki, doradcy, mieszkańcy obszarów wiejskich zainteresowani tematyką z Dolnego Śląska i innych województw.

Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Operacja opracowana przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą we Wrocławiu, organizowana w ramach operacji do realizacji w Planie Operacyjnym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2020-2021. Dotyczy Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego (SIR).

Izabela Michniewicz, Katarzyna Cymbała, DODR