Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 14.09.2015

Warunki agrometeorologiczne

Sierpień charakteryzował się prawie całkowitym brakiem opadów i wysokimi temperaturami zarówno w dzień, jak i w nocy. Temperatury dzienne dochodziły do 39oC, a w nocy wahały się w granicach 10-20oC. We wrześniu pojawiły się opady deszczu i spadek temperatury w dzień poniżej 20oC oraz w nocy od 5oC do12oC. W rejonie Dzierżoniowa od 15 sierpnia do 14 września spadło około 35 mm deszczu. Największe opady wystąpiły 10 września i wyniosły zaledwie 13 mm. W rejonie Jawora średnia miesięczna ilość opadów wyniosła 25 mm.

Stan upraw

W sierpniu stabilna słoneczna pogoda z minimalnymi lokalnymi opadami. Pomimo braku opadów, zebrane plony zbóż ozimych i rzepaku są dobre. Plony zbóż jarych natomiast, w zależności od rodzaju gleb, są niższe od ubiegłorocznych. Susza utrudniała wykonanie uprawek pożniwnych oraz siewu polonów i rzepaku ozimego. Obserwuje się znaczne spadki plonu roślin okopowych (ziemniaki), buraki cukrowe zahamowały wzrost, w większości zaschły plantacje kukurydzy. Bardzo trudna jest sytuacja na użytkach zielonych. Drugi i trzeci pokos całkowicie wysechł i rolnicy nie mają możliwości wypasania zwierząt.

  • Zboża

Zakończono zbiór zbóż ozimych i jarych. Trwają prace związane przygotowaniem gleby i siewem zbóż do zbioru w 2016 roku, zaawansowanie siewów w województwie było w połowie września niewielkie (tylko 1%).

  • Rzepak

Zakończono zbiory rzepaku ozimego i jarego. Średni plon rzepaku ozimego w województwie wyniósł 32,57 dt/ha, a jarego 30,48 dt/ha. Trwa siew rzepaku ozimego do zbioru w 2016 roku, zasiano prawie 80% planowanej powierzchni. Termin siewu rzepaku ozimego jest opóźniony ze względu na suszę. Zaawansowanie wegetacji jest zróżnicowane ‒ od wschodów, do roślin mających cztery liście. Na większości chronionych plantacji zachwaszczenie jest niewielkie głównie samosiewami zbóż. Na części plantacji pojawiły się pchełki.

  • Okopowe

Plantacje buraków cukrowych bardzo odczuwają brak wystarczającej ilości wody, występują duże palce z uschniętymi liśćmi. Faza wzrostu korzeni, brak wody powoduje niewielki przyrost i obniżenie potencjalnego plonu.

Trwa zbiór średnio późnych i późnych odmian ziemniaków, zaawansowanie zbiorów w województwie wynosi około 51%. Obecnie średni plon szacuje się na poziomie 220,95 dt/ha (275,7 dt/ha we wrześniu roku ubiegłego). Plantacje często w fazie zasychania zasychają łęty, bulwy w fazie narastania. Nie obserwuje się nasilenia wystąpienia szkodników, lokalnie naloty stonki ziemniaczanej. Zachwaszczenie plantacji niewielkie głównie na plantacjach z brakiem ochrony chemicznej.

  • Rośliny sadownicze

Trwają zbiory odmian wczesnojesiennych odmian jabłoni, śliw, brzoskwiń, gruszek oraz późnych odmian malin. Owoce gorszej jakości, z powodu braku wody opadają owoce i liście. Miejscami występuje porażenie przez mszyce. Nieznaczne porażenie chorobami głównie mączniakiem prawdziwym na jabłoniach i kędzierzawością liści brzoskwiń.

Sytuacja na rynkach skupu

Trwa akcja skupowa. Ceny skupu zbóż są nieco niższe niż miesiąc wcześniej. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosi 64,49 zł/dt (w ubiegłym miesiącu było to 65,32 zł/dt). Maksymalnie za 1 dt pszenicy można otrzymać 68,00 zł/dt. Pszenica paszowa jest skupowana w średniej cenie 60,86 zł/dt (cena bez zmian).

Cena skupu jęczmienia paszowego zawiera się w przedziale 47,00-56,70 zł/dt. Cena kukurydzy na ziarno wynosi średnio 52,08 zł/dt (w ubiegłym miesiącu było to 51,63 zł/dt).

Skup żywca wieprzowego i wołowego odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące, po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego są neico niższe niż miesiąc wcześniej. Średnia cena skupu młodego bydła opasowego wynosi średnio 6,70 zł/kg, maksymalnie można otrzymać 8,00 zł/kg ( spadek o 5,9%).

Ceny żywca wieprzowego jest nadal niska, średnio można uzyskać 4,22 zł/kg, maksymalnie płacono 4,60 zł/kg. Producenci mleka otrzymują od podmiotów skupujących średnio 1,03 zł/l. Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi 2,07 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Zaopatrzenie w środki do produkcji jest dobre. W sprzedaży znajduje się pełen asortyment nawozów mineralnych i środków ochrony roślin niezbędnych w okresie jesiennym. Ceny nawozów stabilne, nie zauważa się większych zmian w cenach nawozów w stosunku do miesiąca poprzedniego. Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznika 46% N – 146,43 zł/dt, (spadek o 3,1%),
  • polifoski 8 – 182,06 zł/dt, (wzrost o 3,1%),
  • saletry amonowej 34% – 131,33 zł/dt, (spadek o 1,0%).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Na terenie województwa dolnośląskiego pracuje już 137 komisji ds. szacowania szkód w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęską suszy, gradu i huraganu. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 27 stycznia 2015r (Dz. U . 2015 poz. 187 § 5 punkt 7) w składzie Komisji powołanych przez wojewodę na podstawie tego rozporządzenia pracują przedstawiciele Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

Rolnicy, którzy w 2015 roku byli producentami owoców czarnej porzeczki i z powodu niskich cen ponieśli straty, mogą ubiegać się w ARiMR o przyznanie wsparcia finansowego.

Wnioski o przyznanie takiej pomocy można składać w biurach powiatowych ARiMR, do 30 września 2015 r. na przygotowanym przez Agencję formularzu.

Stawka pomocy jaką można uzyskać wynosi 600 zł na 1 ha powierzchni owocującej w 2015 r. uprawy czarnej porzeczki.

Przyznawane wsparcie ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie. Oznacza to, że kwota udzielonego wsparcia nie może przekroczyć równowartości 15000 euro w okresie trzech lat obrotowych (czyli w bieżącym roku obrotowym i w ciągu poprzedzających go 2 lat obrotowych), po uwzględnieniu całej pomocy de minimis w rolnictwie przyznanej gospodarstwu.

Pomoc przyznawana jest w drodze decyzji administracyjnej kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika.

Natomiast od 11 września do 30 września 2015 r. również w biurach powiatowych ARiMR, wnioski o przyznanie wsparcia mogą składać rolnicy, którym susza zniszczyła w znacznym stopniu plony.

Uprawnieni do otrzymania wsparcia są producenci, w których gospodarstwach lub działach specjalnych produkcji wystąpiły szkody wyższe niż 30% średniej rocznej produkcji rolnej. Rolnicy muszą również posiadać numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Maksymalna wysokość pomocy jaką można uzyskać wynosi 15 000 euro. Do wniosku należy dołączyć m.in. kopię protokołu oszacowania szkód oraz kopię polisy ubezpieczeniowej, o ile co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych w 2015 r. było ubezpieczonych od co najmniej jednego z ryzyk. Przy ubieganiu się o pomoc nie jest wymagana adnotacja wojewody na tych protokołach. 

Stawka pomocy wynosi:

  • 800 zł na 1 ha powierzchni owocujących upraw drzew i krzewów owocowych, na której wystąpiły szkody spowodowane przez suszę;
  • 400 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych innych niż wskazane wyżej, na której wystąpiły szkody spowodowane przez suszę.

Pomoc ta nie łączy się z pomocą de minimis przyznawaną dla rolników, którzy w 2015 r. byli producentami czarnej porzeczki. Oznacza to, że nie można przyznać pomocy w związku z wystąpieniem suszy w 2015 r. do tej samej powierzchni upraw, do której producent rolny otrzymał już pomoc de minimis dla producentów czarnej porzeczki.

Źródła: meldunki PZD oraz informacje ARiMR
Teresa Czaja DODR we Wrocławiu