Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 13.10.2020 | DODR Wrocław

W połowie października na terenie województwa dolnośląskiego trwały siewy zbóż ozimych. Pogoda sprzyjała pracom uprawowo-siewnym. Tylko w niektórych rejonach silne opady deszczu opóźniły siew ozimin.

Na przeważającym obszarze województwa zakończono siew żyta oraz jęczmienia ozimego. Do zasiania pozostaje w dalszym ciągu pszenica ozima i pszenżyto ozime. Deszcze poprawiły sytuację wilgotnościową gleby.

W głębszych warstwach wilgotność gleby była słaba – można to było stwierdzić na podstawie stanu rowów melioracyjnych, które w większości pozostawały puste.

• Zboża

W zależności od terminu siewu, w połowie miesiąca zboża znajdowały się w fazie 2-4 liści. Jęczmienie na plantacjach ładnie wyrównane. Nie zaobserwowano porażenia przez choroby. Zachwaszczenie występowało lokalnie. Rolnicy wykonywali jesienne zabiegi herbicydowe. Lokalnie pojawiły się mszyce zbożowe. Trwały zbiory kukurydzy na kiszonkę. Rolnicy powoli przystępowali do koszenia kukurydzy na ziarno.

• Rzepaki

Rzepak zasiano w optymalnym terminie. W zależności od terminu siewu rośliny znajdowały się w fazie od 4-6 liści do 6-8 liści. Dodatnia temperatura oraz większa wilgotność w ostatnich tygodniach sprzyjała wegetacji, nastąpił wzrost roślin, wyrównały się wschody. Na plantacjach rzepaku można było zaobserwować pierwsze objawy żerowania pchełki rzepakowej, śmietki kapuścianej, mszyc, a także ślimaków. Zachwaszczenie występowało lokalnie – głównie były to samosiewy zbóż.

• Rośliny okopowe

W połowie miesiąca ziemniaki jadalne były praktycznie wykopane, w polu pozostało zaledwie 10% areału upraw. Tegoroczne plony ziemniaków są wysokie, szacujemy je na 266 dt/ha. Zbiór ziemniaków przemysłowych odbywał się według kontraktacji i harmonogramu dostaw. Na polach pojawiła się duża liczba gryzoni. Niewielkie porażenie przez choroby grzybowe – głównie występowała zaraza ziemniaka. Na większości plantacji znajdowała się stonka. Ze względu na znaczną ilość wilgoci oraz optymalną temperaturę zauważalne jest znaczne zachwaszczenie.

W przeważającej części województwa w połowie października trwał zbiór buraków, zebrano już około 30% areału. Uprawy buraków cukrowych są wyrównane. Uzyskanie wysokich plonów jest możliwe na bardziej uwilgotnionych glebach. Szacowany plon to 543 dt/ha. Lokalnie występuje mszyca, a także pchełka. W niektórych powiatach plantacje buraka zostały całkowicie zaatakowane przez chwościk. Obecność mszyc i pchełki mogą wpłynąć na poziom plonowania.

• Rośliny sadownicze

W połowie miesiąca trwały zbiory śliw i grusz. W sadach jabłoniowych były zbierane późne odmiany. Owoce stosunkowo dobrej jakości. W obrębie drzew owocowych można było zauważyć mszyce. Jabłonie w znacznym stopniu zostały dotknięte mączniakiem prawdziwym. Zachwaszczenie występujące w sadach jest niewielkie, bądź średnie – typowe dla sadów ekstensywnych.

Sytuacja na rynkach skupu

Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej ciągu miesiąca wzrosła o ok. 5% i wynosi 72,47 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 80,25 zł/dt, rok temu średnia cena wynosiła 67,08 zł/dt. Cena pszenicy paszowej wzrosła w porównaniu do ubiegłego miesiąca i jest skupowana średnio po 68,78 zł/dt. Jest wyższa od ubiegłorocznej o około 8%, kiedy uzyskiwano 63,91 zł/dt. Jęczmień paszowy obecnie osiąga średnią cenę 59,11 zł/dt, czyli o ok 4% więcej w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Jest to cena zbliżona do ceny z poprzedniego roku (średnio uzyskiwano 58,41 zł/dt). Cena skupu rzepaku wzrosła o 5% w przeciągu miesiąca i wynosi 172,42 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 187,00 zł/dt.

Cena skupu młodego bydła opasowego nie zmieniły się w ciągu miesiąca, kształtuje się ona w przedziale od 5,28 zł/kg do maksymalnie 8,00 zł/kg, średnio wynosi 6,64 zł/kg żywca i jest zbliżona do ceny zeszłorocznej, wtedy było to 6,46 zł/kg.

Cena skupu tuczników ponownie spadła. W ciągu miesiąca obniżka wyniosła 7%, średnia cena wynosi 4,57 z/kg, miesiąc temu było to 4,92 zł/kg. W porównaniu z 2019 rokiem, cena tuczników jest niższa o około 17%, w ubiegłym roku uzyskiwano średnio 5,53 zł/kg.

Cena skupu mleka pozostaje bez zmian. Obecnie rolnicy uzyskują od 0,85 do 1,80 zł/l. Średnia cena skupu jest podobna jak rok wcześniej i wynosi 1,28 zł/l. Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi maksymalnie 3,00 z/l, średnio płacono około 2,25 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Ceny nawozów bez większych zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca, są nieco niższe niż rok temu.

Średnie ceny nawozów wynoszą:

• mocznik 46% N – 137,33 zł/dt (cena jest o 2% niższa w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast spadek ceny o 8% w porównaniu do roku ubiegłego),
• polifoska 8 – 172,28 zł/dt (cena bez zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca i roku ubiegłego),
• saletra amonowa 34% – 102,17 zł/dt (cena niższa o 7% w porównaniu do ubiegłego miesiąca i niższa o 12% niż rok temu).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej

Od 15 października do końca roku rolnicy, którzy ponieśli w gospodarstwach straty spowodowane klęskami żywiołowymi, bądź wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, mogą składać w ARiMR wnioski o przyznanie pomocy w ramach operacji typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej”.

O pomoc z PROW 2014-2020 mogą się ubiegać rolnicy, którzy ponieśli straty spowodowane przez co najmniej jedną z następujących klęsk żywiołowych – powódź, deszcz nawalny, suszę, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, obsunięcie się ziemi, lawinę, grad, huragan, uderzenie pioruna. O wsparcie mogą aplikować także rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał, w drodze decyzji, zabicie świń lub zniszczenie zwłok świń w celu zwalczania ASF. Pomoc finansową mogą otrzymać rolnicy, którzy ponieśli straty w roku, w którym jest składany wniosek o przyznanie pomocy lub w co najmniej jednym z dwóch lat poprzednich.

Wysokość strat w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich czy rybach musi wynieść co najmniej 30% średniej rocznej produkcji rolnej. Straty te muszą dotyczyć składnika gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem. Wysokość poniesionych strat, jakie powstały w gospodarstwie, określa komisja powołana przez wojewodę.

W przypadku strat związanych z afrykańskim pomoru świń, o pomoc mogą ubiegać się rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał zabicie świń lub zniszczenie ich zwłok w celu zwalczania ASF, a w dniu wydania tej decyzji świnie te stanowiły co najmniej 30% świń będących w posiadaniu rolnika. Maksymalna kwota wsparcia, jaką może otrzymać rolnik w całym okresie realizacji PROW 2014-2020, wynosi do 300 tys. zł, nie może jednak przekroczyć poziomu 80% kosztów kwalifikowanych. W przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych, dotacja może być przyznana na inwestycje odtwarzające zniszczone składniki gospodarstwa, np. na odtworzenie plantacji wieloletnich, sadów, odbudowę zniszczonej infrastruktury, czy zakup nowych maszyn lub urządzeń rolniczych. Z kolei rolnik, którego gospodarstwo zostało poszkodowane przez ASF może otrzymać dofinansowanie na inwestycje, które nie są związane z produkcją świń.

Małe przetwórstwo i rolniczy handel detaliczny

Od 26 października do 24 listopada ARiMR będzie przyjmowała wnioski na „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój”, czyli na tzw. małe przetwórstwo i rolniczy handel detaliczny. Pomoc jest skierowana do dwóch grup beneficjentów. Pierwsza to rolnicy, domownicy, bądź małżonkowie rolników, którzy zdecydują się na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania produktów rolnych.
Działalność musi zostać zarejestrowana przed złożeniem wniosku o płatność. Ta grupa wnioskodawców może ubiegać się o wsparcie do 500 tys. zł.

Druga grupa obejmuje rolników lub ich małżonków prowadzących lub podejmujących prowadzenie działalności przetwórczej i sprzedaży produktów przetworzonych w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD). W tym przypadku nie jest wymagane prowadzenie działalności gospodarczej, a maksymalna kwota dofinansowania wynosi 100 tys. zł.

Pomoc jest przyznawana w formie refundacji do 50% kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację inwestycji służących: przetwórstwu m.in. mleka, mięsa, owoców i warzyw, zbóż czy ziemniaków, przetwarzaniu produktów rolnych na cele energetyczne czy zamrażaniu lub przechowywaniu produktów rolnych. Inwestycje, na które można otrzymać wsparcie, obejmują m.in. budowę, rozbudowę lub modernizacji budynków wykorzystywanych do prowadzenia działalności przetwórczej; zakup oraz instalację maszyn lub urządzeń do przetwarzania i magazynowania; aparatury pomiarowej i kontrolnej; inwestycje związane z dostosowaniem pomieszczeń pomocniczych służących przygotowaniu posiłków (np. kuchni) i pomieszczeń gospodarczych służących do przechowywania produktów żywnościowych oraz zakup maszyn czy urządzeń służących ochronie środowiska. Wnioski można składać osobiście, drogą elektroniczną lub rejestrowaną przesyłką pocztową w oddziałach regionalnych ARiMR.

Profil zaufany

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa utworzyła 331 punktów na terenie całego kraju, gdzie można potwierdzić lub założyć Profil Zaufany. Punkty znajdują się w centrali ARiMR, oddziałach regionalnych oraz biurach powiatowych.

Profil Zaufany pozwala na przekazywanie dokumentów oraz załatwianie spraw urzędowych drogą elektroniczną z wykorzystaniem ePUAP oraz portalu obywatel.gov.pl. Szczegółowe informacje dotyczące adresów placówek ARiMR pełniących funkcję punktów potwierdzających Profil Zaufany znajdują się na stronie pz.gov.pl.

Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR
Sylwia Kędzierska, Karolina Kucharska