Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 13.01.2020

Warunki agrometeorologiczne

Pierwsze dni Nowego Roku na Dolnym Śląsku charakteryzowały się dodatnią temperaturą powietrza w ciągu dnia. Termometry wskazywały wartości od 0 do 8 stopni powyżej zera. W nocy natomiast odnotowywano wartości od –7°C do 7 stopni powyżej zera. Na terenie województwa dolnośląskiego opady występują rzadko. W okresie od 09.12.2019 r. do 12.01.2020 r. odnotowano tylko 6 deszczowych dni. Największa ilość opadów deszczu spadła na terenie powiatu jaworskiego (30 mm) i dzierżoniowskiego (29,7 mm). Nieco mniej, bo około 25 l/m2 zaobserwowano w powiecie górowskim. Opady te były zazwyczaj niewielkie, często występowały pod postacią mżawki. W okolicach Dzierżoniowa i Lwówka Śląskiego odnotowano niewielkie opady śniegu, który szybko znikł ze względu na dodatnią temperaturę powietrza. Najmniej opadów deszczu zauważono m.in. na terenie powiatu średzkiego i lubańskiego.

Uprawy rolne

W zależności od terminu siewu, zboża ozime są w różnych stadiach rozwoju. Wcześnie zasiane plantacje są w fazie krzewienia, natomiast te późniejsze znajdują się w fazie pierwszych liści. Warunki pogodowe na terenie całego województwa dolnośląskiego nie sprzyjają prawidłowemu wzrostowi roślin. Głównym powodem jest brak naturalnego spoczynku zimowego, który jest szczególnie widoczny w uprawach pszenicy ozimej i rzepaku ozimego. Objawia się to nadmiernym wzrostem roślin.

Brak okrywy śnieżnej i dodatnie temperatury przyczyniają się do tego, że uprawy są buchtowane przez dziki i spasane przez jelenie, a także sarny. Oprócz tego, w zbożach ozimych pojawia się silna presja chorób grzybowych i chwastów. Dotyczy to w szczególności plantacji, na których nie został przeprowadzony jesienią zabieg ochronny. Dużym zagrożeniem w uprawach zbóż ozimych jest żerowania myszy, a także mszyc, które pojawiają się również w plantacjach rzepaku. Ponadto, lokalnie, na terenie powiatu jaworskiego zauważono na pszenicy ozimej objawy wywołane przez mączniaka. Rzepaki w większości znajdują się w fazie 8-10 liścia właściwego, bądź 10-12 liści. Na niektórych plantacjach można zaobserwować objawy wywołane przez suchą zgniliznę kapustnych.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu są bez większych zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca, ale są niższe niż w styczniu 2019 roku. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej jest niższa niż rok temu o około 17% i wynosi 68,44 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 74,90 zł/dt. Pszenica paszowa uzyskuje średnią cenę niższą od zeszłorocznej o 16%, obecnie jest skupowana po 66,70 zł/dt. Cena jęczmienia paszowego wynosi 60,57 zł/dt i jest niższa o ok. 17% od zeszłorocznej z tego samego okresu. Ceny rzepaku kształtują się średnio na poziomie 159,37 zł/dt, maksymalnie uzyskuje się 171,20 zł/dt. W zeszłym roku o tej porze średnia cena wynosiła 156 zł/dt i była wyższa o ok. 2%.

Cena kukurydzy na ziarno kształtuje się od 40,00 zł/dt do maksymalnie 68,00 zł/dt w zależności od stopnia wilgotności.

Średnie ceny skupu żywca wołowego są podobne do ubiegłorocznych, nie uległy również większym zmianom w stosunku do grudnia 2019 roku. Średnia cena skupu młodego bydła opasowego wynosi 7,00 zł/kg, maksymalnie można otrzymać 8,50 zł/kg.

Średnie ceny skupu żywca wołowego są podobne, jak w ubiegłym roku o tej samej porze, w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosły zaledwie o około 2%. Młode bydło opasowe uzyskało w grudniu średnią cenę 7,02 zł (w listopadzie było to 6,90 zł/kg), maksymalnie można było za nie uzyskać 8,50 zł/kg.

Ceny skupu tuczników w porównaniu wzrosły o około 27%, w porównaniu z rokiem 2019, kiedy uzyskiwano średnio 4,10 zł/kg. Dziś, podobnie jak miesiąc temu, średnia cena to 5,65 zł/kg tucznika.

Średnie ceny skupu mleka pozostają cez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i cen zeszłego roku. Podmioty skupujące płacą średnio 1,28 zł/l (min 0,85 zł/l do maksymalnie 1,80 zł/l). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi około 2,31 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Ceny nawozów uległy niewielkim zmianom w stosunku do poprzedniego miesiąca i ubiegłego roku.

Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 149,04 zł/dt (cena o 3% wyższa w porównaniu do poprzedniego miesiąca, spadek ceny o 7% w porównaniu do ubiegłego roku, kiedy wynosiła 159,66 zł/dt),
  • polifoska 8 – 171,55 zł/dt (spadek ceny o 3% w porównaniu do poprzedniego miesiąca i cena bez zmian w stosunku do zeszłego roku),
  • saletra amonowa 34% – 118,52 zł/dt (cena bez większych zmian w stosunku do ubiegłego miesiąca i niższa o 9% względem roku ubiegłego).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Ochrona wód przed azotanami – nabór wniosków tylko do 28 stycznia 2020 roku

Ze wsparcia finansowego na operację typu ,,Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych”, może skorzystać rolnik prowadzący chów bądź hodowlę zwierząt. Wyjątek stanowi chów lub hodowla drobiu licząca powyżej 40 000 stanowisk. Z dofinansowania wykluczono również chów i hodowlę świń powyżej 2 000 stanowisk o wadze ponad 30 kg, oraz stada macior, które liczy powyżej 750 sztuk. Każdy rolnik, który złoży wniosek w tym naborze ma szansę otrzymać 100 tys. zł, które otrzyma w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych poniesionych na zaplanowaną inwestycję. Powyższe dofinansowanie będzie przyznawane w następujący sposób:

  • do 60% kosztów kwalifikowalnych – otrzyma rolnik, który został zaklasyfikowany do operacji ,,młody rolnik”
  • do 50% kosztów kwalifikowalnych – uzyskają pozostali beneficjenci, który wyrażą chęć ubiegania się o to wsparcie finansowe

Otrzymaną dotację można wykorzystać na pokrycie kosztów związanych z budową, przebudową, bądź z zakupem:

  • zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych,
  • płyt do gromadzenia nawozów naturalnych stałych,
  • zbiorników, lub płyt do przechowywania kiszonek,
  • nowych maszyn i urządzeń, które służą do aplikacji nawozów płynnych.

Każdy wniosek będzie poddawany ocenie punktowej, na podstawie której zostanie określona kolejność przysługiwania pomocy. Pod uwagę będzie brana m.in. liczba zwierząt utrzymanych w gospodarstwie i udział kosztów kwalifikowalnych inwestycji objętych operacją.

Wnioski o przyznanie pomocy na ochronę wód przez azotanami będą przyjmowane w oddziałach regionalnych ARiMR. Można je również złożyć za pośrednictwem biura powiatowego.


Uaktualniony harmonogram naborów z PROW 2014-2020

Na stronie ARiMR został opublikowany aktualny harmonogram planowanych naborów wniosków w ramach PROW 2014‒2020, które zostaną ogłoszone do końca 2021 roku.

W najbliższym czasie (luty–marzec 2020 r.) zaplanowano następujące nabory:

  • Restrukturyzacja małych gospodarstw – ASF – luty 2020 r.,
  • Modernizacja gospodarstw rolnych – obszar nawadnianie w gospodarstwie – luty 2020 r.,
  • Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej – ASF- luty 2020 r.,
  • Modernizacja gospodarstw rolnych – obszar d – marzec 2020 r.,
  • Restrukturyzacja małych gospodarstw – bez ASF – marzec 2020 r.,
  • Premie dla młodych rolników – maj 2020 r.,

Harmonogram naborów można znaleźć na stronie ARiMR pod adresem:

https://www.arimr.gov.pl/fileadmin/pliki/Harmonogram_2020/Harmonogram_planowanych_naborow_wnioskow_w_ramach_PROW_2014-2020_do_konca_2021_r.pdf

Nowe przepisy obowiązujące od Nowego Roku

1 stycznia zaczęły obowiązywać nowe akty prawne odnoszące się m.in. do:


1. stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego – cena za paliwo rolnicze w 2020 r. będzie wynosić 1 zł/1 l oleju napędowego

2. dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt:

 – w przypadku upraw rolniczych  (w tym zboża, kukurydza, rzepak, drzew i krzewów owocowych , ziemniaków i buraków cukrowych – dopłata będzie wynosić 65% składki do 1 ha uprawy)

 w przypadku zwierząt gospodarskich – (bydło, koni, owiec, kóz, drobiu, lub świń) – dopłata wynosi 65% składki do 1 sztuk zwierzęcia)

3. oznakowania produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie modyfikowanych (GMO) – zgodnie z ustawą można oznakować następujące produkty:

  • żywność pochodzenia roślinnego, ale tylko taka która posiada odpowiedniki modyfikowane genetycznie dopuszczone do obrotu na rynku Unii Europejskiej (kukurydza, rzepak, soja, burak cukrowy),
  • żywność pochodzenia zwierzęcego pochodząca od zwierząt, które były skarmiane paszą ,,bez GMO”,
  • żywność wieloskładnikowa, która zawiera co najmniej 50 % składników kwalifikujących się do oznakowania
  • pasze ,,bez GMO”

Dodatkowo, w ustawie został również określony ścisły rodzaj oznakowania w formie znaków graficznych zawierających oznaczenia słowne:

‒ ,,bez GMO”- w przypadku żywności pochodzenia roślinnego, a także pasz,
‒ ,,wyprodukowane bez stosowania GMO” – w odniesieniu do żywności pochodzącej od zwierząt, oraz żywności wieloskładnikowej, która zawiera składniki pochodzenia zwierzęcego

4. oznakowania produktów jako wolnych od organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO)

Dotyczy to:

‒ żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, a także żywności, która zalicza się do żywności wieloskładnikowej,
‒ pasz.

Dzięki prostej i czytelnej formie oznakowana żywności konsument będzie miał pewność, że zakupione przez niego produkty zostały wyprodukowane bez stosowania modyfikacji genetycznych, zarówno w przypadku produktów pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego.

Źródła: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/nowe-przepisy-od-nowego-roku
meldunki PZDR, informacje ARiMR i MRiRW

Teresa Czaja, Ewelina Marciniak DODR