Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 12.08.2013

Warunki agrometeorologiczne

Ostatni miesiąc zaskoczył nas upałami. Temperatura w dzień wynosiła od 20oC do nawet 38oC w ostatniej dekadzie lipca i na początku sierpnia. Temperatury w nocy także były wysokie ‒ od 15-22oC. Na Dolnym Śląsku, w drugiej połowie lipca nie występowały opady deszczu. W ostatniej dekadzie lipca i na początku sierpnia lokalnie wystąpiły gwałtowne burze i silne wiatry. Nawalne deszcze spowodowały wylewanie rzek i potoków, a także podtopienia zabudowań i pól położonych wzdłuż cieków wodnych. Największe szkody w uprawach i infrastrukturze poniosły Gminy Złotoryja, Lubań i Lwówek Śląski. W rejonie powiatu dzierżoniowskiego, od 10 lipca do 12 sierpnia spadło około 66 mm deszczu. Największy opad wystąpił 29 lipca. Było to około 22 mm opadów.

Stan upraw

  • Zboża

Zboża w fazie dojrzałości pełnej. Stan zachwaszczenia plantacji średni, część plantacji zbóż ozimych zachwaszczona miotła zbożową, w zbożach jarych pojawił się owies głuchy. W licznych przypadkach występują choroby grzybowe kłosa.
Żniwa są opóźnione o około dwa tygodnie w stosunku do poprzedniego roku. Wysokie temperatury występujące w ostatnim okresie umożliwiły przyspieszenie tempa zbioru upraw. Rolnicy wykorzystują każdą chwilę pogody na żniwa, równocześnie wykonują zabiegi pożniwne i sieją poplony. Skoszono około 27% powierzchni zasianych zbóż na Dolnym Śląsku, dla porównania w ubiegłym roku o tej porze było już 56% zaawansowania zbioru. Obecnie kończą się zbiory jęczmienia ozimego zebrano ziarno z 96% areału. Największe zaawansowanie prac żniwnych występuje na terenie makroregionu wrocławskiego, gdzie zebrano 38% zbóż, najsłabiej zaawansowane są żniwa w rejonie jeleniogórskim, gdzie na polach pozostało jeszcze prawie 90% zbóż.

  • Rośliny okopowe

Ziemniaki średnio wczesne w trakcie zbioru. Ziemniaki późnych odmian zahamowały wzrost, część plantacji usycha z powodu małej ilości opadów. Przewidywane plony mogą być nawet o 25% niższe niż w ubiegłym roku z powodu późnego sadzenia i braku wody. Występuje wysoki stopień porażenia ziemniaków przez alternariozę i zarazę ziemniaczaną. Na niektórych plantacjach występuje stonka ziemniaczana. Ceny ziemniaków spadają. Obecnie za 1 kilogram trzeba zapłacić od 0,60 zł do maksymalnie 2,20 zł.

Większość plantacji buraków cukrowych, posianych w terminie, jest w dobrym stanie. Rośliny znajdują się w fazie zakrytego międzyrzędzia i intensywnego wzrostu korzeni. Część plantacji odczuwa jednak brak wody, co powoduje zahamowanie wzrostu korzeni. Wysokie temperatury uniemożliwiały stosowanie środków ochrony. Na niektórych plantacjach buraków pojawiło się wtórne zachwaszczenie, dotyczy to szczególnie podtopionych plantacji.

  • Rzepak

Zbiór rzepaku na ukończeniu na większości terenu województwa, zaawansowanie zbioru wynosi 72% zasianej powierzchni (w ubiegłym roku było to 91,12%). Zaobserwowano większe niż w poprzednich latach nasilenie występowania słodyszka rzepakowego oraz zauważalne uszkodzenia spowodowane przez pryszczarka kapustnika. Zachwaszczenie lekkie, głównie samosiewami zbóż, makami, chabrami i przytulią występuje szczególnie na niechronionych plantacjach. Zauważalne są objawy chorobowe zgnilizny twardzikowej i szarej pleśni.

  • Rośliny sadownicze

Trwa zbiór brzoskwiń, moreli, wczesnych jabłek, gruszek i śliwek oraz malin. Dużo owoców zostało uszkodzonych przez deszcze, przez co ich plon jest niski i gorszy jakościowo. Występuje duże nasilenie mszyc. Nadmierna wilgotność po opadach spowodowała wystąpienie chorób grzybowych i opadanie owoców. W tym roku drzewa owocowe, zwłaszcza pestkowe, są silnie zaatakowane przez choroby, szczególnie ‒ brunatną zgniliznę drzew pestkowych.

Sytuacja na rynkach skupu

Skup zbóż prowadzony jest w punktach skupu na bieżąco. Ceny skupu wykazują silną tendencję spadkową w stosunku do poprzedniego miesiąca. Obecnie za 1 dt pszenicy konsumpcyjnej otrzymamy maksymalnie 70,00 zł (w poprzednim miesiącu było to 95,00 zł). Średnio możemy sprzedać pszenicę konsumpcyjną za 64,00 zł/dt (spadek ceny średniej o 25%). Pszenica paszowa jest skupowana w średniej cenie 60,27 zł/dt i jest to mniej o 26% w stosunku do poprzedniego miesiąca. Cena skupu jęczmienia paszowego zawiera się w przedziale 40,00-60,00 zł/dt (spadek ceny o 25-28%). Nadal utrzymują się niskie ceny rzepaku, średnia cena to 132 zł/dt, maksymalnie możemy otrzymać 144,50 zł/dt.

Skup żywca wieprzowego i wołowego odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące, po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego nieco spadły w stosunku do ubiegłego miesiąca. Młode bydło opasowe sprzedawano w średniej cenie 6,66 zł/kg (spadek o 6%). Maksymalna cena skupu wynosi 8,02 zł/kg. Odnotowano nieznaczny wzrost cen skupu żywca wieprzowego, w stosunku do poprzedniego miesiąca. Ceny kształtują się w przedziale od 5,00-6,00 zł/kg (w zeszłym miesiącu było to 4,60 do 5,60 zł/kg).

Średnie ceny mleka utrzymują się na podobnym poziomie, jak w miesiąc wcześniej i wynoszą 1,10 zł/l. Producenci otrzymują za mleko od podmiotów skupujących minimum 0,50 zł/l, do maksymalnie 1,33 zł/l. Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych pozostaje bez zmian i wynosi średnio 1,84 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Zaopatrzenie w środki do produkcji jest dobre. W sprzedaży znajduje się pełen asortyment nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Ceny nawozów stabilne nie zauważa się większych zmian w cenach nawozów w stosunku do miesiąca poprzedniego. Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 168,40 zł/dt, (spadek o 6%),
  • polifoska 8 – 221,49 zł/dt, (wzrost o 1,1%),
  • saletra amonowa 34% –138,43 zł/dt (spadek o 6%).


Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Rząd przyjął 6 sierpnia „Program pomocy dla rolników i producentów rolnych, który ponieśli szkody w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej spowodowane wystąpieniem w 2013 r. powodzi, huraganu, gradu lub deszczu nawalnego”. W ramach programu producenci rolni, którzy ponieśli szkody powyżej 30% średniej rocznej produkcji z 3 lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody albo z 3 lat w okresie pięcioletnim, będą mogli ubiegać się o:

  • kredyty preferencyjne na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej oraz ze środków ARiMR o poręczenia lub gwarancje spłaty tych kredytów,
  • odraczanie terminów płatności składek na ubezpieczenie społeczne i rozłożenie ich na dogodne raty przez Prezesa KRUS. Możliwe będzie także umarzanie w całości lub części bieżących składek, na indywidualny wniosek rolnika,
  • odroczenie i rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przez Prezesa ANR,
  • pomoc w wysokości 100 zł na 1 ha upraw rolnych lub 10 zł/m2 upraw w tunelach foliowych i szklarniach kwalifikujących się do likwidacji,
  • zastosowanie ulg w podatku rolnym za 2013 r. przez wójtów, burmistrzów, prezydentów miast.


Kwota pomocy będzie pomniejszona o połowę, jeśli producent rolny, w dniu wystąpienia szkody nie miał ubezpieczonych co najmniej 50% upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich, od co najmniej jednego z ryzyk ‒ suszy, powodzi, gradu, huraganu, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, deszczu nawalnego, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny.

Uproszczono procedurę ubiegania się o kredyt na wznowienie produkcji rolnej, zrezygnowano z wydawania zgody przez ministra rolnictwa na uruchomienie tych kredytów oraz wydawania przez wojewodów rolnikom opinii o zakresie i wysokości szkód. Producent rolny będzie musiał uzyskać od wojewody jedynie potwierdzenie na protokole wystąpienia szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne.
Umożliwiono ubieganie się o kredyty preferencyjne na wznowienie produkcji gospodarstwom w których szkody nie przekroczyły 30% produkcji z ostatnich 3 lat w ramach pomocy de minimis. Kredyt w formule de minimis będzie udzielany na podstawie protokołu szacowania szkód.

Pomoc w wysokości 100 zł do ha upraw rolnych oraz 10 zł na 1m2 upraw w tunelach i szklarniach będzie przyznawana w drodze decyzji administracyjnej Kierownika Powiatowego Biura ARiMR. Wnioski o pomoc będzie można składać dzień po ogłoszeniu rozporządzenia w Dzienniku Ustaw do dnia 30 września, na formularzach udostępnionych przez ARiMR.

Źródło: meldunki PZD

Sylwia Kędzierska DODR we Wrocławiu

Data publikacji