Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 10.12.2021
Pogoda
Pogoda na przełomie listopada i grudnia była typowo jesienna z częstymi wiatrami, zamgleniami i chłodnymi nocami z przygruntowymi przymrozkami, natomiast w powiecie karkonoskim warunki pogodowe już typowo zimowe. Wystąpiły obfite opady śniegu, który przykrył uprawy ozime. W powiecie jaworskim średnia miesięczna ilość opadów wynosiła 35 mm. W rejonie Dzierżoniowa wystąpiło 8 dni z opadami deszczu i śniegu. Łącznie było to 43,5 mm opadów. Największy opad dobowy wystąpił 2 grudnia i wyniósł 12,5 mm.
Uprawy rolne
Pogoda sprzyjała przygotowaniu pól i zasiewom, dlatego większość plantacji pszenicy ozimej zasiano w terminie. Zaawansowanie w wegetacji jest zróżnicowane. Na ok. 80–90% plantacji rośliny są we właściwej fazie rozwojowej. Pszenice siane we wrześniu są w pełni krzewienia, a te siane po burakach i kukurydzy – w fazie od szpilkowania do krzewienia.
Zbiory kukurydzy w połowie grudnia były na ukończeniu. Szacowany plon kukurydzy na Dolnym Śląsku to 452 dt/ha oraz 99 dt/ha kukurydzy na ziarno.
Kondycja roślin rzepaku na plantacji rzepaku, zasianych w optymalnym terminie, była w dobrej kondycji. Rośliny były zdrowe, z ładną rozetą liściową, od 7 do 12 liści. Na niektórych plantacjach widać niedobory azotu. Na ten moment wegetacja wyhamowała. Zakończono zabiegi mające na celu przygotowanie roślin do przezimowania.
Zaawansowanie zbiorów buraków cukrowych jest na poziomie ok. 98% areału, średni plon szacunkowy wynosi 564 dt/ha. Większość buraków odwieziono już do cukrowni. Reszta korzeni jest pryzmowana na obrzeżach pól i partiami dostarczana do cukrowni. Polaryzacja cukru jest w tym roku niska i wynosi 16,5-18,0 %.
Sytuacja na rynkach skupu
Ceny skupu nadal rosły, jednak skok cen nie był już tak duży jak w poprzednim okresie. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosiła 121,55 zł/dt (cena wzrosła o 14% w ciągu miesiąca). Maksymalnie w skupie można było uzyskać 139,00 zł/dt. Rok temu średnia cena pszenicy konsumpcyjnej była o 35% niższa i wynosiła 79,90 zł/dt. Pszenica paszowa była skupowana średnio po 116,16 zł/dt (wzrost ceny w ciągu miesiąca o 16%).
Cena była wyższa od ubiegłorocznej o 54%, kiedy uzyskiwano średnio 75,27 zł/dt. Jęczmień paszowy osiągał średnią cenę skupu 92,29 zł/dt (wzrost ceny o 12% w ciągu miesiąca). W porównaniu do 2020 roku, cena jęczmienia jest wyższa o 48% (w grudniu 2020 roku 1 dt jęczmienia kosztowała średnio 62,28 zł). Cena skupu kukurydzy, w zależności od stopnia wilgotności wahała się od 62,00 do 112,00 zł/dt. W grudniu ubiegłego roku było to od 45,00 do 75,00 zł/dt.
Średnie ceny skupu żywca nie zmieniły się w porównaniu z poprzednim miesiącem. Cena skupu tuczników utrzymywała się na poziomie z poprzedniego roku. Średnio było to 4,26 zł/kg (rok temu 4,45 zł/kg), maksymalnie rolnicy mogli otrzymać 5,70 zł/kg. Młode bydło opasowe było skupowane średnio po 7,95 zł/kg, maksymalnie można było uzyskać 14,00 zł/kg. W porównaniu z ubiegłym rokiem cena wzrosła o około 14%, hodowcy sprzedawali opasy średnio po 6,94 zł/kg.
Cena skupu mleka wynosiła od 1,20 do 1,80 zł/l. Średnia cena skupu to 1,34 zł/l (bez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i roku). Cena za mleko płacona przez odbiorców indywidualnych to maksymalnie 3,50 zł/l, średnio – 2,63 zł/l.
Zaopatrzenie w środki do produkcji
Wzrost cen nawozów wyhamował, ceny nie zmieniły się od ubiegłego miesiąca. W stosunku do roku poprzedniego ten wzrost jest nawet trzykrotny. Średnie ceny nawozów w połowie grudnia wynosiły:
- mocznik 46% N – 377,19 zł/dt zł/dt (cena wzrosła o 1% przez miesiąc, w porównaniu do ubiegłego roku wzrost ceny o 268%),
- polifoska 8 – 295,02 zł/dt (cena spadła w porównaniu do ubiegłego miesiąca o 2%, w porównaniu do roku ubiegłego wzrost ceny o 172%),
- saletry amonowej 34% –292,77 zł/dt (cena wzrosła o 1% w porównaniu do poprzedniego miesiąca i jest wyższa o 273% niż w 2020 roku).
Dopłaty bezpośrednie
Do 3 grudnia na konta bankowe rolników trafiło 9,9 mld zł z tytułu dopłat bezpośrednich oraz 2,53 mld zł w ramach płatności obszarowych z PROW za 2021 rok. Znaczna część tych kwot została przekazana rolnikom w postaci zaliczek, wypłacanych od 18 października do 30 listopada 2021 roku. Do 1,21 mln rolników trafiły zaliczki w wysokości ok. 9,88 mld zł z tytułu dopłat bezpośrednich, a ponad 858 tys. beneficjentów otrzymało 2,21 mld zł zaliczkowych płatności obszarowych z PROW.
Rolnicy oczekujący na wypłaty powinni sprawdzić, czy ARiMR posiada właściwe dane dotyczące numerów ich kont bankowych – jeżeli okażą się one nieaktualne, pieniądze wrócą do Agencji. Wszelkie zmiany dotyczące rachunku należy zgłaszać w biurach powiatowych ARiMR.
W tegorocznej kampanii wnioski o dopłaty bezpośrednie złożyło ok. 1,3 mln rolników, a koperta finansowa przeznaczona na ich realizację wynosi 15,63 mld zł. Natomiast cały budżet na płatności obszarowe z PROW za 2021 r. sięga nieco ponad 3 mld zł.
Ochrona wód przed zanieczyszczeniem azotanami
10 grudnia Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła nabór wniosków na „Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi za źródeł rolniczych”. Nabór potrwa prawie dwa miesiące – dokumenty będzie można składać do 7 lutego 2022 r. w oddziałach regionalnych lub biurach powiatowych ARiMR osobiście lub przez upoważnioną osobę. Można je również wysłać przesyłką rejestrowaną nadaną w placówce Poczty Polskiej lub złożyć za pośrednictwem skrzynki podawczej ePUAP.
O dofinansowanie mogą ubiegać się rolnicy, którzy prowadzą chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich i planują budowę urządzeń chroniących wody przed azotanami. Wsparcie nie przysługuje właścicielom ferm drobiu powyżej 40 tys. stanowisk oraz trzody chlewnej powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior.
Maksymalna wysokość pomocy wynosi 100 tys. zł w całym okresie realizacji PROW na lata 2014-2020 i przyznawana jest w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowanych. Standardowo jest to 50%, a w przypadku inwestycji realizowanej przez młodego rolnika – 60%.
Otrzymane środki można przeznaczyć m.in. na budowę, przebudowę lub zakup zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych i płyt do gromadzenia nawozów naturalnych stałych, a w przypadku młodych rolników także zbiorników lub płyt do przechowywania kiszonek.
W tegorocznym naborze można ubiegać się również o wsparcie na zakup instalacji technicznej lub wyposażenia do posiadanych już zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych. Dofinansowanie można uzyskać także zakup nowych maszyn i urządzeń do aplikacji nawozów naturalnych płynnych oraz wozów asenizacyjnych z aplikatorami płynnych nawozów naturalnych. Ważne jest jednak, żeby inwestycje dostosowywały gospodarstwa do wymagań programu działań, którego celem jest zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.
Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR
Teresa Czaja DODR