Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 10.10.2021

Sytuacja w rolnictwie dolnośląskim na dzień 10.10.2021 r.

Przełom września i października na terenie województwa dolnośląskiego to czas zmiennej pogody. Średnie dzienne temperatury oscylowały między 7 a 22 oC z przejściowymi okresami ochłodzenia i przelotnymi opadami. Temperatury nocne wynosiły od -4 do 12 oC. W połowie października wystąpiły pierwsze przymrozki do -4 oC. W rejonie Dzierżoniowa zanotowano 9 dni z opadami, od 10 września do 10 października spadło 52,5 mm deszczu.

Uprawy rolne

  • Zboża

Trwają prace związane z siewem zbóż do zbioru w 2022 roku. Zaawansowanie siewów w województwie wynosi 78% zaplanowanej powierzchni. Z danych zebranych przez doradców wynika, że jęczmienia ozimego zasiano 99%, żyta ozimego 95% pszenicy ozimej 73%, a pszenżyta ozimego 88%. Siew zbóż ozimych przebiega sprawnie i w większości zgodnie z terminem agrotechnicznym. Zboża są we wstępnych fazach rozwoju od wschodów do początku krzewienia. Zachwaszczenie niewielkie, trwają zabiegi jesiennego zwalczania chwastów.

Trwają zbiory kukurydzy na kiszonkę. Rolnicy powoli przystępują do koszenia kukurydzy na ziarno. Zebrano około 13% posianej kukurydzy, przy średnim plonie 88,13 dt z hektara.

  • Rzepak

Większość plantacji rzepaku (ponad 95%) zostało zasianych w optymalnym terminie. Wschody roślin są wyrównane. W zależności od terminu siewu rośliny znajdują się w fazie od 2 do 8 liści. Dodatnia temperatura oraz duża wilgotność w ostatnich tygodniach sprzyja wegetacji, następuje wzrost roślin, wyrównały się wschody. Rolnicy wykonują zabiegi regulacji wysokości roślin i zapobiegające wybiegnięciu. Na plantacjach rzepaku można było zaobserwować pierwsze objawy żerowania pchełki rzepakowej, śmietki kapuścianej, rolnic a także ślimaków. Zachwaszczenie jest niewielkie.

  • Rośliny okopowe

W połowie miesiąca ziemniaki jadalne były w większości wykopane, w polu pozostało około 25% areału upraw. Tegoroczne plony ziemniaków szacujemy na około 252 dt/ha. Zbiór ziemniaków przemysłowych odbywał się według kontraktacji i harmonogramu dostaw. W warunkach dużej wilgotności gleby i powietrza występują porażenia zarazą ziemniaczaną.

W przeważającej części województwa w połowie października trwał zbiór buraków, zebrano już około 30% areału uprawy tej rośliny. Uprawy buraków cukrowych są wyrównane. Uzyskanie wysokich plonów jest możliwe na dobrze uwilgotnionych glebach, szacowany plon to 564 dt/ha. Zawartość cukru w burakach wynosi od 16 do 17%. Lokalnie występuje mszyca buraczana i pchełka. W niektórych powiatach plantacje buraka zostały zaatakowane przez chwościka. Występuje wtórne zachwaszczenie części upraw. Dominujące chwasty to bylica pospolita i komosa biała.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu są znacznie wyższe niż rok temu (35-56%) i wzrosły również w porównaniu z poprzednim miesiącem. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosi 98,41 zł/dt (cena wzrosła o 2% w ciągu miesiąca). Maksymalnie w skupie można uzyskać 110,00 zł/dt. Rok temu średnia cena pszenicy konsumpcyjnej była o 35% niższa niż obecnie i wynosiła 72,47 zł/dt. Pszenica paszowa jest skupowana średnio po 94,13 zł/dt wzrost ceny w ciągu miesiąca o 7% we wrześniu było to 87,91 zł/dt. Cena jest wyższa od ubiegłorocznej o 36%, kiedy uzyskiwano średnio 68,78 zł/dt. Jęczmień paszowy osiąga średnią cenę skupu wyższą o 3% niż miesiąc temu i wynosi 80,60 zł/dt (wzrost ceny w ciągu roku o 36%). Z kolei cena skupu rzepaku jest wyższa o 56% niż rok temu i wynosi średnio 269,13 zł/dt (wzrost o 11% w porównaniu do września tego roku).

Średnie ceny skupu żywca nadal są niskie i pozostają bez większych zmian w porównaniu z poprzednim miesiącem. Młode bydło opasowe skupowane jest obecnie średnio po 7,82 zł/kg (maksymalnie można uzyskać 10,00 zł/kg). W porównaniu z ubiegłym rokiem cena wzrosła o około 20%, hodowcy sprzedawali opasy średnio po 6,46 zł/kg. Nadal utrzymuje się niska cena skupu tuczników. Średnio to 4,29 zł/kg, maksymalnie rolnicy otrzymują 5,10 zł/kg. Ceny są niższe o 7% niż rok temu, wtedy średnia wynosiła 4,57 zł/kg.

Cena skupu mleka wynosi od 1,00 do 1,80 zł/l. Średnia cena skupu to 1,34 zł/l i pozostaje bez większych zmian w porównaniu do zeszłego miesiąca i ubiegłego roku. Cena za mleko płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi średnio 2,57 zł/l, maksymalnie można uzyskać 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Ceny nawozów znacznie wyższe niż miesiąc i rok temu i nadal rosną. Obecnie średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 339,90 zł/dt (cena wzrosła w stosunku do ubiegłego miesiąca o 64%, w porównaniu do roku ubiegłego wzrost o 147%),
  • polifoska 8 – 265,05 zł/dt (cena wzrosła w porównaniu do ubiegłego miesiąca o 18%, w porównaniu do roku ubiegłego wzrost ceny o 53%),
  • saletry amonowej 34% – 253,63 zł/dt (cena wzrosła o 72% w porównaniu do poprzedniego miesiąca i jest wyższa o 148% niż w 2020 roku).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

18 października rusza wypłata zaliczek płatności bezpośrednich i niektórych działań obszarowych PROW. W tym roku, podobnie jak w poprzednich latach, rolnicy mogą liczyć na wcześniejsze otrzymanie środków w ramach zaliczek na poczet corocznych dopłat bezpośrednich oraz działań obszarowych PROW.

Rozporządzenia MRiRW dotyczące zaliczek za rok 2021 zostaną niebawem skierowane do publikacji. Zaliczki będą wypłacane od 18 października, czyli w najwcześniejszym możliwym terminie wynikającym z przepisów UE.

W wyniku działań podjętych m.in. przez Polskę, Komisja Europejska umożliwiła wypłatę zaliczek za rok 2021 w zwiększonej wysokości.

Maksymalna wysokość zaliczki na poczet płatności bezpośrednich wyniesie 70% wsparcia należnego rolnikowi, z tytułu wszystkich rodzajów płatności bezpośrednich. Płatności zaliczkowe będą wypłacane do powierzchni gruntów/liczby zwierząt/ilości zgłoszonych do płatności i zweryfikowanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (po kontrolach administracyjnych i kontrolach na miejscu).

Natomiast maksymalna wysokość zaliczki na poczet płatności PROW wyniesie 85% (ten maksymalny poziom również wynika z przepisów UE). Zaliczki PROW będą wypłacane dla:

  • poddziałania „Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych” PROW 2014-2020,
  • działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” PROW 2014-2020,
  • działania „Rolnictwo ekologiczne” PROW 2014-2020,
  • działania „Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami” PROW 2014-2020,
  • działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne” PROW 2007-2013.

Wypłata zaliczek potrwa do końca listopada, natomiast 1 grudnia rozpocznie się realizacja pozostałych kwot płatności.

Stawki płatności bezpośrednich za 2021 rok

30 września Europejski Bank Centralny opublikował kurs wymiany, po którym przeliczane będą płatności bezpośrednie za 2021 rok. Wynosi on 4,6197 zł za 1 EUR i jest wyższy od ubiegłorocznego (4,5462 zł za 1 EUR).

31 października rozpocznie się nabór dla zakładów przetwórczych w ramach „Wsparcia inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój”. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie przyjmowała wnioski do 29 listopada.

Rozpoczynający się wkrótce nabór wniosków kierowany jest do:

  • przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie wytwarzania pasz na bazie surowców niemodyfikowanych genetycznie (bez GMO) – mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw dużych;
  • przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie przetwarzania i sprzedaży hurtowej ziół (nowowprowadzany sektor) – mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw.

Pomoc jest przyznawana w formie refundacji do połowy kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację danej inwestycji. Zaliczają się do nich m.in. wydatki na budowę lub modernizację budynków wykorzystywanych do prowadzenia działalności. Wsparcie można otrzymać także na zakup (wraz z instalacją) maszyn lub urządzeń do przetwarzania produktów rolnych, magazynowania ich czy przygotowania do przetwarzania. W takim przypadku dofinansowane mogą być także koszty leasingu zakończonego przeniesieniem prawa własności.

Wysokość pomocy, jaką można otrzymać, zależy od rodzaju podmiotu ubiegającego się o dofinasowanie. W przypadku przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych maksymalne wsparcie wynosi 10 mln zł. Natomiast gdy o dofinansowanie ubiega się przedsiębiorstwo, które na podstawie odpowiednich przepisów jest związkiem grup producentów rolnych lub zrzeszeniem organizacji producentów, limit wynosi 15 mln zł.

Na złożenie dokumentów przedsiębiorcy będą mieli czas od 31 października do 29 listopada. O kolejności przysługiwania pomocy decydować będzie suma uzyskanych punktów.

Wnioski o przyznanie wsparcia będą przyjmowały oddziały regionalne ARiMR właściwe ze względu na miejsce realizacji operacji. Dokumenty można będzie składać osobiście, rejestrowaną przesyłką pocztową lub na elektroniczną skrzynkę podawczą ARiMR.

Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR
Teresa Czaja DODR