29 listopada 2022 r. w Maciejowym Sadzie, zlokalizowanym w Lutyni, na terenie powiatu średzkiego, odbyły się warsztaty sadownicze pn. „Jesienna pielęgnacja drzew owocowych”. Wzięło w nich udział 15 uczestników, w tym sadownicy, rolnicy, uczniowie branżowych szkół rolniczych, mieszkańcy obszarów wiejskich, przedstawiciele doradztwa rolniczego, a także inne osoby zainteresowane podejmowaniem i rozwojem przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.
Celem warsztatów była wymiana wiedzy oraz doświadczeń związanych z jesienną pielęgnacją drzew owocowych oraz przetwórstwem surowców sadowniczych. Spotkanie sprzyjało utworzeniu sieci kontaktów pomiędzy uczestnikami oraz podniesieniu poziomu wiedzy na temat innowacyjnych rozwiązań w sadownictwie.
Jesienne nawożenie, jesienna ochrona
Podczas warsztatów, właściciel Maciejowego Sadu oraz doświadczony sadownik – Maciej Karczewski, przedstawił uczestnikom zagadnienia związane z jesiennymi zabiegami pielęgnacyjnymi w sadzie. Omówił zasady i sposoby wykonywania przedzimowych zabiegów ochronnych przy użyciu środków ochrony roślin. Scharakteryzował rodzaje nawozów i obecnych w nich składników mineralnych, szczególnie istotnych dla drzew podczas jesiennego przechodzenia w okres spoczynku.
Mocznik i opadłe liście
Prowadzący warsztaty sadownik zwrócił uwagę na ważny zabieg w sadzie, jakim jest niszczenie opadłych liści. Pozostawione pod drzewami są siedliskiem grzybów z rodzaju Venturia inaequalis, powodujących bardzo groźną chorobę, jaką jest parch jabłoni. Potraktowanie opadłych liści roztworem zawierającym mocznik pozwala w znacznej mierze uchronić plantację przed atakiem patogenów wiosną. Jesienią należy również zaopatrzyć drzewa w pierwiastek poprawiający zimotrwałość, tj. cynk oraz wspomagający zawiązywanie owoców w następnym roku – bor. Do tego celu warto zastosować nawozy dolistne.
W oparciu o analizy
Wszelkie zabiegi związane z dokarmianiem drzew jesienią powinny być wykonywane w oparciu o analizę gleby. Dopiero po uzyskaniu wyników analizy chemicznej gleby, sadownik powinien podjąć decyzję, jakie składniki i w jakiej dawce powinien zaaplikować jesienią. Nawozów azotowych nie powinno się stosować o tej porze roku – pobudzają one wegetację i uniemożliwiają roślinom przejście w stan spoczynku zimowego. W przypadku niedoborów, warto dokarmiać drzewa w sadzie nawozami zawierającymi fosfor, potas oraz magnez. Równie ważnym zabiegiem jest wapnowanie – zbyt niskie pH gleby w sadzie uniemożliwia właściwe pobieranie składników przez system korzeniowy, a to przekłada się na spadek ilości i jakości plonu w kolejnym sezonie.
Skoś murawę
Jesienią w sadzie należy wykonać zabieg koszenia murawy w międzyrzędziach. Zbyt wysoka trawa może stać się siedliskiem gryzoni, które bytując pod warstwą śniegu, niszczą system korzeniowy drzew owocowych. Wykoszenie murawy ma również inny ważny cel – ułatwia pracę przy zimowym cięciu i rozdrabnianiu gałęzi.
Własne jabłka, własny sok
Gospodarstwo rodziny Karczewskich, poza wielohektarową powierzchnią sadów, wyposażone jest we własną tłocznię, w której produkowane są soki. Podczas drugiej części warsztatów uczestnicy mogli zapoznać się z zagadnieniem przetwórstwa w ramach gospodarstwa, zobaczyć jak wygląda chłodnia z kontrolowaną atmosferą, w której przechowywane są owoce oraz poznać zasady sprzedaży bezpośredniej oraz rolniczego handlu detalicznego, jako sposobów na poprawę dochodowości gospodarstwa.
Sprzedaż bezpośrednia
Na terenie gospodarstwa znajduje się sklep firmowy, w którym można zakupić owoce prosto z sadu, a także przetwory własnej produkcji – soki, octy czy dżemy. Innowacyjnym i alternatywnym rozwiązaniem dla sprzedaży produktów w sklepie było wyposażenie gospodarstwa w „Maciejomat”, czyli bezobsługowy automat umożliwiający zakup wybranych produktów z gospodarstwa o dowolnej porze, bez konieczności kontaktu ze sprzedawcą.
Operacja realizowana przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą we Wrocławiu. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 ‒ Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Dotyczy Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR).
Magdalena Kuryś DODR