Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 10.04.2020 r.

Warunki agrometeorologiczne

Dzienne temperatury w drugiej połowie marca utrzymywały się w przedziale 8–150C. W nocy pojawiały się przymrozki, temperatury sięgały do -10 0C. Sytuacja ta powtarzała się w nawet przez kolejnych kilka dni. Tak długotrwałe narażenie już wegetujących roślin na niskie temperatury może być przyczyną strat w uprawach. Przełom marca i kwietnia charakteryzował się dość ciepłą i słoneczną pogodą w dzień z niewielkimi opadami deszczu od 2 do 8 mm/m2. Pierwsza dekada kwietnia przyniosła wzrost temperatury. W dzień wynosiły one nawet 18-200C. Jednak nie ma poprawy jeśli chodzi o opady atmosferyczne. W rejonie Dzierżoniowa w okresie od 12.03. do 10.04.2020 było zaledwie 7 dni z opadami deszczu i 3 dni z opadami śniegu. Łącznie było tylko 20 mm opadów. Największe opady 10,0 mm (śnieg) zanotowano 30 marca. Na polach widać niedobory wody, szczególnie w wierzchniej warstwie, która jest wysuszona przez wiatry i przymrozki.

Uprawy rolne

Głównym problemem w uprawach rolnych jest wcześnie w tym roku pojawiająca się susza oraz przymrozki, które uszkodziły uprawy.

Plantacje ozimin są w większości w dobrej kondycji, jednak podczas ostatnich przymrozków lekko przymarzły. Ucierpiały szczególnie bardzo wczesne odmiany pszenicy i jęczmienia. Mają przebarwione liście, ale to nie powinno być zagrożeniem dla plantacji.

Zboża ozime są w różnych stadiach wegetacji – od fazy pełni krzewienia do fazy strzelania w źdźbło. Rolnicy wykonali zabiegi herbicydami oraz część ochrony fungicydami, a także zabiegi skracające oraz zwalczające choroby podstawy źdźbła. Prace były przerywane przez przymrozki. Miejscami zaobserwowano porażenie upraw mączniakiem prawdziwym i septoriozą paskowaną liści, a żyta rdzą żółtą.

Zasiewy zbóż jarych są na ukończeniu. Rolnicy zasiali je na około 76% zaplanowanej powierzchni. Rośliny wschodzą nierównomiernie. Wynika to z  braku wilgoci w glebie. Zboża jare, w zależności od terminu siewu, znajdują się w fazie od szpilkowania do trzech liści. Zachwaszczenie jest niewielkie.

Rzepak ozimy jest w fazie silnego wzrostu. Większość roślin wyrzuciła pąki i za kilka dni może rozpocząć kwitnienie. Wiele plantacji zostało uszkodzonych przez ostatnie przymrozki, powstały listwowe pęknięcia łodyg, a paki kwiatowe przemarzły. Mimo uszkodzeń, miejscami można zaobserwować kwitnienie pośpiechów. Pęknięcia zwiększają zagrożenie ze strony chorób grzybowych, jest duże prawdopodobieństwo wystąpienia szarej pleśni. Miejscami zaobserwowano występowanie szkodników ‒ chowacza czterozębnego i podobnika oraz słodyszka rzepakowego.

Większość plantacji buraków cukrowych została już posiana (około 60% planowanej powierzchni). Wschody są powolne i nierównomierne z powodu niedoborów wody. Przymrozki mogły też uszkodzić wschodzące rośliny, lecz będzie można to stwierdzić później.

W sadach większość drzew i krzewów znajduje się w fazie kwitnienia. Ostatnie przymrozki poczyniły szkody w kwiatostanach, na niektórych plantacjach szacuje się, że nawet do 50% kwiatów zostało uszkodzonych (np. czereśnie).

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu wzrosły w stosunku do poprzedniego miesiąca, ale są niższe niż w rok temu o około 5-10%. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wzrosła o ok. 8% od ubiegłego miesiąca i wynosi 76,36 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 85,00 zł/dt. Rok temu średnia cena wynosiła 80,09 zł/dt. Pszenica paszowa nieznacznie podrożała w porównaniu do poprzedniego miesiąca i jest skupowana średnio po 71,91 zł/dt – wzrost ceny o 5%. W ubiegłym roku pszenicę paszową sprzedawano w średniej cenie 76,44 zł/dt, było to więcej o 5% niż obecnie. Jęczmień paszowy obecnie osiąga średnią cenę 63,77 zł/dt (wzrost w ciągu miesiąca 7%), jednak cena jest niższa o 10% od ubiegłorocznej z tego samego okresu. Cena skupu rzepaku jest podobna, jak w poprzednim miesiącu i wynosi o d 161,35 zł/dt do 178,00 zł/dt. Wzrosła natomiast cena skupu kukurydzy na ziarno. W zależności od stopnia wilgotności uzyskuje ona cenę od 55,00 zł/dt do maksymalnie 70,00 zł/dt. Miesiąc temu było to 40,00-68,00 zł/dt.

Cena skupu młodego bydła opasowego kształtuje się w przedziale od 6,00 zł/kg do 8,50 zł/kg, średnio 6,84 zł/kg żywca (o 4% mniej niż w marcu). Średnie ceny skupu żywca wołowego są niższe niż rok temu (w kwietniu 2019 uzyskiwano średnio 7,35 zł/kg).

Ceny skupu tuczników kształtują się na poziomie 5,80 zł/kg (spadek ceny w ciągu miesiąca o 3%). W porównaniu z rokiem 2019 obecnie cena tuczników jest wyższa o około 18%, w ubiegłym roku uzyskiwano średnio 4,74 zł/kg.

Średnie ceny skupu mleka pozostają cez zmian w porównaniu do cen poprzedniego miesiąca i cen zeszłego roku. Producenci obecnie otrzymują od podmiotów skupujących średnio 1,27 zł/l (min. 0,85 zł/l do 1,51 zł/l). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi około 2,23 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Ceny nawozów uległy niewielkim zmianom w stosunku do poprzedniego miesiąca, ale są nieco niższe niż rok temu.

Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 141,62 zł/dt (cena bez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast spadek ceny o 11% w porównaniu do roku ubiegłego),
  • polifoska 8 – 170,45 zł/dt (cena bez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i niższa o 4% niż rok temu ),
  • saletra amonowa 34% – 118,04 zł/dt (cena o 3% niższa w porównaniu do ubiegłego miesiąca i niższa o 8% niż rok temu).

Ceny materiału siewnego roślin jarych kształtują się na poziomie:

  • jęczmień jary – 170,00-210,00 zł/dt,
  • pszenica jara – 170,00-215,00 zł/dt,
  • pszenżyto jare – 170,00-200,00 zł/dt,
  • żyto jare – 164,00-230,00 zł/dt,
  • owies – 165,00-220,00 zł/dt,
  • sadzeniaki ziemniaków – 200,00-350 z/dt,
  • nasiona krajowe kukurydzy na ziarno j.s 50 tys. ziaren – 160,00-550,00,
  • nasiona krajowe kukurydzy na ziarno j.s 80 tys. ziaren – 220,00-650,00.

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Zmiana terminu na złożenie oświadczenia potwierdzającego brak zmian w 2020 roku w odniesieniu do wniosku o przyznanie płatności obszarowych złożonego w roku 2019.

W tym roku, ze względu na epidemię koronawirusa zgodnie z zapisami ustawy COVID-19, ze względu na zawieszenie terminu, podpisane oświadczenie potwierdzające brak zmian będzie można złożyć w terminie 15 dni kalendarzowych po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego (epidemii), ale nie później niż do ostatniego dnia składania wniosków o przyznanie płatności.

Oświadczenie można wysłać pocztą, złożyć poprzez platformę ePUAP lub wysłać zeskanowane dokumenty pocztą elektroniczną na adres mailowy biura powiatowego, a oryginał dostarczyć w terminie późniejszym. Dokumenty można również pozostawić w udostępnionych przy wejściach do biur powiatowych wrzutniach lub urnach. Rolnicy uprawnieni do złożenia oświadczenia mogą zalogować się do aplikacji eWniosekPlus i złożyć wniosek przez internet.

Ze względu na ogłoszony w Polsce stan epidemii, w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 istnieje możliwość ubiegania się o odroczenie terminu spłaty zadłużenia wobec ARiMR do czasu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

W celu ułatwienia skorzystania z ulgi w spłacie zobowiązań, ARiMR przygotowała wzór wniosku (wzór do pobrania na stronie internetowej ARiMR). Wnioski o odroczenie spłaty zadłużenia należy kierować do Centrali ARiMR, Oddziałów Regionalnych oraz Biur Powiatowych podobnie jak inne dokumenty skierowane do ARiMR (opisane powyżej).

Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR

Sylwia Kędzierska DODR