Warunki agrometeorologiczne

Przełom września i października na terenie województwa dolnośląskiego to czas zmiennej pogody. Średnie dzienne temperatury oscylowały między 7 a 20oC z przejściowymi okresami ochłodzenia i przelotnymi opadami. Temperatury nocne wynosiły od 0 do 8oC. Wystąpiły lokalne przymrozki przygruntowe do – 4oC w powiecie jeleniogórskim. W rejonie Dzierżoniowa zanotowano 8 dni z opadami, od 25.09 do 17.10 spadło 44,8 mm deszczu, największy opad w dniu 15 października – 11,2 mm. Średnia miesięczna ilość opadów w powiecie jaworskim była poniżej średniej normy miesięcznej w rejonie i wynosiła ok. 20 mm. Zbyt mała ilość opadów atmosferycznych spowodowała pierwsze objawy niedoboru wody.

Stan upraw

• Zboża

Trwają prace związane z siewem zbóż do zbioru w 2013 roku, zaawansowanie siewów w województwie wynosi 88 % zaplanowanej do posiana powierzchni. Z danych zebranych przez doradców wynika, że jęczmienia ozimego zasiano 9 9%, żyta ozimego 95 % pszenicy ozimej 85 % i pszenżyta ozimego 94 %. Siew zbóż ozimych przebiega sprawnie i zgodnie z terminem agrotechnicznym. Zboża są we wstępnych fazach rozwoju: jęczmień ozimy w fazie krzewienia, żyto ozime i pszenżyto ozime początek krzewienia, pszenica ozima w fazie od szpilkowania do 3 liści. Część rolników zwalcza chwasty jedno i dwuliścienne bezpośrednio po siewie lub po wschodach zbóż.
Trwa zbór kukurydzy - zebrano już 53% posianej kukurydzy przy średnim plonie 88,59 dt z hektara. 

• Rośliny okopowe

Na ukończeniu jest zbiór późnych odmian ziemniaków, zaawansowanie w województwie wynosi około 98%. Obecnie średni plon szacuje się na poziomie 268 dt/ha. Jakość zebranych bulw jest dobra. Na plantacjach występują objawy chorobowe zarazy ziemniaka i parcha zwykłego. Zachwaszczenie plantacji niewielkie.
Większość plantacji buraków cukrowych jest w dobrym stanie, rośliny znajdują się w fazie intensywnego wzrostu korzeni. Trwa kampania buraczana, rolnicy kopią buraki i pryzmują, zaawansowanie w województwie wynosi ok. 43 % przy średnim plonie 508,38 dt/ha. Na nielicznych plantacjach wystąpił chwościk buraczany i brunatna plamistość liści. Plantacje czyste, wolne od chwastów lub o niewielkim wtórnym zachwaszczeniu. 

• Rzepak

Zakończono siew rzepaku ozimego do zbioru w 2013 r. Większość plantacji zasianych w terminie agrotechnicznym znajduje się w fazie 4-10 liści. Plantacje rzepaku są w optymalnej fazie rozwoju do przezimowania, tylko część z nich jest zbyt wybujała. Trwają zabiegi chemiczne mające na celu przygotowanie roślin do przezimowania. Rolnicy stosują zabieg skracania roślin w połączeniu z użyciem środków grzybobójczych profilaktycznie. Na niektórych plantacjach wystąpiło żerowanie ślimaków można również zaobserwować żery po pchełce oraz uszkodzenia roślin spowodowane larwami motyli rolnic. W większości plantacje są czyste i wolne od szkodników. Praktycznie brak jest występowania chorób poza oznakami pojawienia się pierwszych objawów kiły kapuścianej i suchej zgnilizny kapustnych. Występuje lekkie zachwaszczenie plantacji przez samosiewny zbóż i chwastów jednoliściennych. 

• Rośliny sadownicze

Trwają zbiory późnych odmian jabłoni i grusz. Większość owoców jest ładnie wybarwiona. Owoce są dobrej jakości. Miejscami, głównie na plantacjach niechronionych, występuje porażenie przez szkodniki. Nieznaczne porażenie chorobami głównie parchem i mączniakiem.

Sytuacja na rynkach skupu

Skup zbóż jest prowadzony na bieżąco. Rolnicy, którzy mają własne magazyny ograniczają sprzedaż zboża do minimum licząc na jeszcze wyższą cenę. Skupowane ziarno zbóż w większości rejonów jest dobrej jakości. Ceny skupu zbóż w porównaniu do poprzedniego miesiąca utrzymują się na zbliżonym poziomie z niewielkimi wahaniami. Średnia cena skupu pszenicy konsumpcyjnej ukształtowała się na poziomie 88,6 zł/dt i spadła o 1,1% w stosunku do miesiąca września, maksymalnie można uzyskać 94,20 zł/dt. Pszenica paszowa jest skupowana w cenie od 74,60 do 92,5 zł/dt. Maksymalna cena skupu rzepaku nie zmieniła się od miesiąca i nie przekracza 214,0 zł/dt, najczęściej oferowana cena to 190,00 zł/dt. Średnia cena jęczmienia konsumpcyjnego wynosi 74,66 zł/dt, przy czym można uzyskać maksymalnie 81,00 zł/dt. Średnie ceny kukurydzy są o ok. 13 % niższe niż we wrześniu: mokra skupowana jest w cenie od 46,70 zł/dt do 57,00 zł/dt. Maksymalna cena skupu kukurydzy suchej wynosi 86,67 zł/dt. 
Przeciętne ceny skupu gryki w tym roku są niższe o ok. 50 % od cen ubiegłorocznych z tego samego okresu. Rolnik może sprzedać grykę w cenie od 841 do 1030 zł/dt. Rolnicy informują o gwałtownym spadku cen ziemniaków. Indywidualna sprzedaż od 40 do 80 zł/dt na targu, natomiast sprzedaż hurtowa po znacznie niższej cenie poniżej 30 zł za dt. Rolnicy mają problemy ze zbytem występuje przewaga podaży nad popytem. 
Skup żywca wieprzowego i wołowego nadal odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego są na poziomie ubiegłego miesiąca, średnio za młode bydło opasowe można uzyskać 7,26 zł/kg do maksymalnie 8,5 zł. Również średnia cena żywca wieprzowego nie uległa zmianie w stosunku do ubiegłego miesiąca średnio za 1 kg producent otrzymuje ok. 5,65 zł. Ceny mleka utrzymują się na podobnym poziomie, co w miesiącu poprzednim producenci otrzymują za mleko od podmiotów skupujących minimum 0,70 zł/l do maksymalnie 1,30 zł/l. Znacznie wyższa jest średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych od 1,00 zł/l do nawet 3,00 zł/l. 

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Zaopatrzenie w środki do produkcji dobre, w sprzedaży znajduje się pełny asortyment środków ochrony i nawozów. Obecnie największe jest zapotrzebowanie na środki ochrony rzepaku i pszenicy stosowane jesienią. Duże gospodarstwa rolne zaopatrują się w środki do produkcji bezpośrednio u producentów lub u dużych hurtowników. Ceny nawozów utrzymują się na praktycznie niezmienionym poziomie jak w miesiącu poprzednim. Średnie ceny nawozów wynoszą:

• mocznika 46% N – 171,19 zł/dt,
• polifoski 8 – 218,26 zł/dt,
• saletry amonowej 32% – 142,42 zł/dt. 

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Rolnicy finalizują zakupy maszyn i urządzeń i składają wnioski o płatność realizując projekty w ramach działania Modernizacja Gospodarstw Rolnych z PROW 2007-2013. Duże zainteresowanie inwestycjami związanymi z zakupem ziemi oraz sprzętu rolniczego. Od 16 października ARiMR rozpoczęła wypłacanie wsparcia rolnikom gospodarującym w niekorzystnych warunkach lub trudnym terenie (dopłaty ONW). Od 15 października do 26 listopada 2012 r. można składać wnioski o przyznanie pomocy w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych".
Po tegorocznych zbiorach nadal dobrze wygląda sytuacja na rynku skupu zbóż, wysokie ceny podniosły dochód w gospodarstwach. Natomiast nadal źle wygląda sytuacja ze sprzedażą ziemniaków i nasion gryki tutaj jest brak chętnych do zakupu oraz niska cena sprzedaży. 

Teresa Czaja DODR we Wrocławiu