Wsparcie dla rolników prowadzących działalność turystyczną lub edukacyjną
Sytuacja epidemiczna w kraju postawiła rolników i przedsiębiorców w trudnej sytuacji. Wprowadzone obostrzenia dotyczące bezpieczeństwa, zamknięte szkoły i przedszkola oraz ograniczony ruch turystyczny spowodowały, iż właściciele zagród edukacyjnych oraz gospodarstw agroturystycznych stracili źródła dodatkowego lub podstawowego dochodu.
Mogą oni liczyć na wsparcie wynikające z rozszerzenia Tarczy Antykryzysowej. Nowe przepisy dały bowiem rolnikom ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz możliwość uzyskania zasiłków opiekuńczych i/lub chorobowych. Przy spełnieniu odpowiednich warunków mogą oni również sięgać po tzw. świadczenia postojowe.
Poniżej opisujemy zasady uzyskania wsparcia w ramach wyżej wymienionych świadczeń i ulg. Przepisy są ogólne i dotyczą rolników i przedsiębiorców. Agroturystyka i zagrody edukacyjne nie są objęte odrębnymi przepisami, ani uwypuklone w ustawie.
Tarcza antykryzysowa oferuje szerszą gamę wsparcia dla rolników i przedsiębiorców, które wymieniamy w poprzednich artykułach.
Szczegółowych informacji w zakresie procedury wsparcia udzielają:
ZUS
- Centrum Obsługi Telefonicznej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
tel. 22 560 16 00 * lub - tel. 22 290 87 01
- obsługa w sprawie świadczeń z powodu poddania się kwarantannie lub izolacji
- obsługa w sprawie zasiłków opiekuńczych na czas opieki nad dzieckiem w związku z zamknięciem żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły
- tel. 22 290 87 02, 22 290 87 03
- obsługa w sprawie wsparcia dla przedsiębiorców
KRUS
- Infolinia 22 290 35 06 – dotyczy zasiłku opiekuńczego
- pod nr tel. oddziałów terenowych – wykaz placówek jest dostępny na stronie internetowej www.krus.gov.pl
Zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe
Jak informuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za drugi kwartał 2020 r. zostaną opłacone przez budżet państwa za pośrednictwem KRUS.
Zwolnienie to dotyczy rolników i domowników podlegających ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, w tym podlegających temu ubezpieczeniu na wniosek i tych za których składka ta jest należna w podwójnej wysokości w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub z tytułu współpracy przy prowadzeniu tej działalności.
Zwolnienie to jest ustawowe, co oznacza, że przysługuje ono bez konieczności składania wniosków w tej sprawie.
Jednak nowo wprowadzone przepisy nie przewidują zwolnienia z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie:
- wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie,
- zdrowotne (o ile rolnik jest zobowiązany do ich opłacania).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568).
Zwolnienia ze składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r. obejmują również małe firmy, których właściciele zgłaszają do 9 osób do ubezpieczeń społecznych w ramach ZUS.
Zasiłek opiekuńczy dla ubezpieczonego w KRUS do 26 kwietnia 2020 r.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informuje, że zasiłek opiekuńczy dla ubezpieczonego rolnika/domownika przysługuje przez okres na jaki zostały zamknięte żłobki, kluby dziecięce, przedszkola, szkoły oraz inne placówki lub w związku z niemożnością sprawowania opieki przez nianie lub opiekunów dziennych z powodu COVID-19, jednak nie dłużej niż do dnia 26 kwietnia 2020 r.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje z tytułu opieki nad:
- dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat,
- dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
Z zasiłku opiekuńczego na kolejny okres mogą skorzystać zarówno rodzice, którym taki zasiłek został przyznany z tytułu wcześniejszej opieki nad dzieckiem, jak i rodzice, którzy wystąpią z wnioskiem po raz pierwszy.
Zasiłek opiekuńczy jest przyznawany na wniosek.
Jeżeli w złożonym przed 10 kwietnia 2020 r. wniosku o zasiłek opiekuńczy wskazano okres opieki nad dzieckiem po 10 kwietnia 2020 r. i spełnione zostały pozostałe warunki niezbędne do uzyskania prawa do tego zasiłku, to prawo do tego zasiłku zostanie przyznane na cały wskazany okres opieki (nie dłużej niż do 26 kwietnia br.).
Wzór WNIOSKU O ZASIŁEK OPIEKUŃCZY Z POWODU SPRAWOWANIA OPIEKI NAD DZIECKIEM znajduje się na stronie internetowej www.krus.gov.pl
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 659).
Zasiłek dla rolników i domowników na czas kwarantanny
Rolnikowi i domownikowi będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, w sytuacji objęcia obowiązkową kwarantanną, nadzorem epidemiologicznym lub hospitalizacją w związku z COVID-19. Wysokość tego zasiłku wynosi 1300,00 zł i jest on udzielany na wniosek rolnika, składany do właściwego miejscowo oddziału Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Świadczenie postojowe
W miejsce jednokrotnego wsparcia dla przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne – w postaci świadczenia postojowego – wprowadzona zostanie możliwość ponownego przyznania tego świadczenia, nie więcej niż trzykrotnie, pozostawiając jednocześnie Radzie Ministrów możliwość podjęcia decyzji o ewentualnych kolejnych wypłatach w drodze rozporządzenia.
Ze świadczenia postojowego może skorzystać osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. ‒ Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, jeżeli miała ona przestój w następstwie COVID-19.
Co ważne, jeżeli rolnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą spełnia określone ustawą warunki, może wnioskować w ZUS o uzyskanie świadczenia bez względu na miejsce opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (ZUS czy KRUS).
Świadczenie postojowe to pomoc dla wszystkich prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, zarówno jednoosobowo, jak i zatrudniających pracowników, a także osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jeśli spełniają określone warunki.
Jeżeli prowadzący działalność gospodarczą skorzystał już ze świadczenia postojowego, ponowne przyznanie tego świadczenia będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu jego wypłaty po raz pierwszy, pod warunkiem wykazania w oświadczeniu, że sytuacja materialna nie uległa poprawie.
Kwota świadczenia nie jest opodatkowania ani oskładkowana, zatem przedsiębiorca uzyskuje ją „na rękę”. Trzeba, jednak spełniać określone w ustawie warunki i dopełnić stosownych formalności.
Warunki, jakie należy spełnić, aby uzyskać świadczenie postojowe w wysokości 2 080 zł
1. Przedsiębiorca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r. (i nie zawiesił działalności) i przychód, który uzyskał w miesiącu przed miesiącem, w którym złożył wniosek o świadczenie postojowe:
- był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskał w miesiącu poprzedzającym;
- nie przekroczył kwoty wyliczonej jako 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku;
2. Rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r., ale zawiesił ją po 31 stycznia 2020 r. i przychód, który uzyskał w miesiącu przed miesiącem, w którym złożył wniosek o świadczenie postojowe, nie przekroczył kwoty wyliczonej jako 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku.
3. Nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.
4. Mieszka na terytorium Polski i jest obywatelem RP lub ma prawo czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP.
Świadczenie postojowe w wysokości 1300 zł przedsiębiorca otrzyma, jeśli:
1. Rozlicza podatek kartą podatkową oraz jest zwolniony z opłacania podatku VAT.
2. Nie ma innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.
3. Mieszka na terytorium Polski i jest obywatelem RP lub ma prawo czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP.
Jakie dane zawiera wniosek o świadczenie postojowe?
1. dane osoby uprawnionej: imię i nazwisko, numer NIP, gdy go nie nadano- numery PESEL i REGON, nazwę skróconą płatnika składek;
2. wskazanie rachunku płatniczego osoby uprawnionej prowadzonego w kraju lub wydanego w kraju instrumentu płatniczego;
3. dane odpowiednio zleceniodawcy albo zamawiającego za pośrednictwem którego składany jest wniosek (imię i nazwisko, nazwę skróconą, numer NIP, a jeżeli nie nadano tego numeru – numery PESEL i REGON, adres do korespondencji);
4. oświadczenie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą potwierdzające:
a) uzyskanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe przychodu nie wyższego od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku,
b) przestój w prowadzeniu działalności,
c) uzyskanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe przychodu o co najmniej 15% niższego od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc, jeżeli nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej;
5. inne informacje niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia postojowego.
Aby otrzymać świadczenie postojowe należy złożyć wniosek o świadczenie postojowe (RSP-D) do ZUS, najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. Możliwe formy złożenia wniosku:
- drogą elektroniczną poprzez PUE ZUS;
- za pośrednictwem poczty tradycyjnej,
- osobiście w placówce ZUS – do skrzynki na dokumenty (bez kontaktu z pracownikiem ZUS).
Potencjalnie możliwe sytuacje dotyczące świadczenia postojowego
- Odmowa prawa do świadczenia postojowego
Odmowa następuje w drodze decyzji. Istnieje jednak możliwość odwołania się do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach ustawy – Kodeks Postępowania Cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
- Nienależne pobranie świadczenia postojowego
Przedsiębiorca, który pobrał nienależnie świadczenie postojowe, jest zobowiązany do jego zwrotu łącznie z ustawowymi odsetkami.
Za nienależnie pobrane świadczenie uznaje się:
- świadczenie przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo lub świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie lub odpowiednio zleceniodawcę lub zamawiającego;
- wypłacone osobie innej niż osoba uprawniona, z przyczyn niezależnych od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Agnieszka Kowalczuk-Misek DODR