Rusza kampania wnioskowa 2025

Od poniedziałku 17 marca rolnicy będą mogli składać wnioski o dopłaty bezpośrednie, w ramach kolejnej kampanii. Zrobią to elektronicznie, za pomocą aplikacji eWniosekPlus. Nabór wniosków potrwa do 15 maja. Zapraszamy do Powiatowych Zespołów Doradztwa Rolniczego, gdzie doradcy, jak co roku pomagają rolnikom w wypełnianiu wniosków.
Wnioski będzie można również składać do 25 dni kalendarzowych po upływie tego terminu (czyli od 16 maja do 9 czerwca). W takim przypadku należne kwoty zostaną zmniejszone o 1% za każdy dzień roboczy opóźnienia.

Płatności obejmują te same formy wsparcia co dotychczas, czyli podstawowe wsparcie dochodów, płatność redystrybucyjną, płatność dla młodych rolników oraz 13 płatności w ramach wsparcia dochodów związanego z produkcją.

Kolejny rok z ekoschematami
W ramach działań korzystnych dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt, rolnicy realizują  ekoschematy (obszarowe i Dobrostan zwierząt). Są to roczne, płatne praktyki, dostosowane do warunków i potrzeb krajowych, służące realizacji celów środowiskowych i klimatycznych nowej WPR – ochrona zasobów gleby, wód, klimatu, dobrostanu zwierząt, różnorodności biologicznej w produkcji rolnej.

Ekoschematy obszarowe:

•    rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi,

w tym praktyki:

  • ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt,
  • międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe,
  • opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem,
  • zróżnicowana struktura upraw, 
  • uproszczone systemy uprawy,
  • wymieszanie słomy z glebą,
  • wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji oraz
  • 9 stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych,

•    obszary z roślinami miododajnymi,
•    prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin,
•    biologiczna ochrona upraw,
•    retencjonowanie wody na TUZ,
•    dobrostan zwierząt.

W tym roku pojawi się kilka istotnych zmian, które wpłyną na wysokość wsparcia oraz sposób  składania wniosków. Pojawią się nowe zasady związane z mechanizmem warunkowości społecznej, definicją aktywnego rolnika czy TUZ (trwałych użytków zielonych).
Duże zmiany dotyczą ekoschematu Integrowana Produkcja Roślin (IPR), która wprowadza zróżnicowane stawki płatności w zależności od rodzaju upraw. Co ważne, w tym roku pojawi się także nowy ekoschemat, związany z materiałem siewnym, dotychczas dostępny jedynie w ramach pomocy de minimis.

Mechanizm warunkowości społecznej
Jedną z głównych zmian będzie wprowadzenie mechanizmu warunkowości społecznej, który powiąże wysokość dopłat bezpośrednich z przestrzeganiem prawa pracy. Rolnicy będą musieli spełnić wymagania dotyczące zapewnienia odpowiednich warunków BHP i prawidłowego zatrudniania pracowników.
Przepisy te będą obowiązywały beneficjentów ubiegających się o płatności bezpośrednie, rolno-środowiskowo-klimatyczne oraz płatności ONW (na obszarach z ograniczeniami naturalnymi).

Nowa definicja TUZ
Kolejną istotną zmianą będzie nowa definicja trwałych użytków zielonych (TUZ). Zgodnie z przepisami, uprawa traw na gruncie ornym w czystym siewie nie będzie skutkować przekwalifikowaniem tego gruntu na TUZ.

GAEC 2
W 2025 roku wchodzi w życie unijna norma GAEC 2, mająca na celu ochronę gleb bogatych w węgiel, także tych podmokłych oraz torfowisk.
Norma ta dotyczy trwałych użytków zielonych i gruntów ornych. Wprowadza zakaz orania, wydobywania torfu oraz budowy nowych rowów czy instalacji drenujących na tych terenach. Dodatkowo, dla TUZ wprowadzono ograniczenia dotyczące zaorywania i przekształcania gruntów.

Aktywny rolnik
Ministerstwo rolnictwa pracuje nad nową definicją aktywnego rolnika. Zgodnie z przepisami, rolnik, aby otrzymać dopłaty bezpośrednie, musi potwierdzić swoją aktywność zawodową, której próg wynosi 5 tys. euro.
 W przyszłości powstanie katalog, w którym automatycznie znajdą się rolnicy, posiadający zwierzęta. Pozostali będą musieli udokumentować swoją aktywność rolniczą. Nie wpłynie to na dzierżawców gruntów, którzy nadal będą mogli korzystać ze świadczeń KRUS.
Nowe ekoschematy W tym roku czekają nas też zmiany w ekoschematach. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowało dwa nowe ekoschematy, które czekają na zatwierdzenie przez Komisję Europejską: Biologiczna uprawa roślin – zastąpi ekoschemat Biologiczna ochrona roślin, Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany.

IP – różne stawki dopłat
Zmiany dotyczą również Integrowanej Produkcji Roślin. Zostanie wprowadzony nowy system premiowania upraw, z różnymi stawkami dopłat, w zależności od grupy roślin:

  • uprawy sadownicze – ok. 342,70 euro/ha,
  • uprawy jagodowe – ok. 309,21 euro/ha,
  • uprawy rolnicze – ok. 146,07 euro/ha,
  • uprawy warzywne – ok. 309,21 euro/ha.

W ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi zaproponowano zmianę punktacji dla niektórych praktyk:

  • Uproszczone systemy uprawy: 3 punkty (zamiast 2),
  • Wymieszanie słomy z glebą: 1 punkt (zamiast 2).

Z kolei ekoschemat Grunty wyłączone z produkcji zostanie rozszerzony o nowe elementy, takie jak żywopłoty, oczka wodne czy strefy buforowe.

Źródło: Stawki płatności bezpośrednich – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Portal gov.pl
Anna Kuriata-Rajska DODR