Ogród zimowy. Zrób sobie tropiki
W zimowe dni tęsknimy za latem i relaksem wśród zieleni. Doskwiera nam deficyt słońca i odczuwamy przygnębienie. Wtedy sposobem na poprawę nastroju może być ogród zimowy.
Szklany dach i ściany oraz rośliny kwitnące przez cały rok, to doskonałe rozwiązanie dla osób, które chcą cieszyć się widokiem zmieniającej się przyrody i odpoczywać w ogrodzie.
Ogród zimowy to inaczej tzw. oranżeria (dawniej zwana pomarańczarnią), która kiedyś była budowana przy pałacach i dworach. W polskich domach ogród zimowy to jeszcze rzadkość, ale coraz częściej pojawia się w założeniach architektonicznych. Jego obecność zwiększa atrakcyjność powierzchni mieszkalnej, nadając budynkowi nowy wymiar estetyczny i funkcjonalny. Rozwiązanie to staje się popularne w energooszczędnym budownictwie.
Pozwolenie na oranżerię
Ogród zimowy może stanowić dobudówkę do domu, może też być obiektem wolno stojącym. Najlepiej zdecydować się na ogród zimowy już na etapie projektowania domu, aby był on zintegrowany z resztą budynku. Mniejsze pole manewru mamy, gdy dom jest już wybudowany.
Jeśli dobudowujemy oranżerię do już stojącego domu, należy zgłosić ją jako inwestycję, która wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Jeśli zamierzamy usytuować oranżerię na terenie posesji, niezależnie od budynku mieszkalnego wystarczy, że zgłosimy ją w starostwie. Jeśli natomiast ogród zimowy będzie miał ponad 25 m2 to także będzie wymagał pozwolenia na budowę. Będzie bowiem traktowany, jako niezależna budowa na terenie działki. Łączna liczba oranżerii na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 działki.
Ogrody można podzielić na:
- Ogrody zimowe ogrzewane – mogą być wolno stojące lub połączone z budynkiem. Stanowią powiększenie powierzchni mieszkalnej.
- Ogrody zimowe nieogrzewane – dobudowane do budynków, a wnętrze pokoju jest oddzielone od części mieszkalnej. Taki ogród pomaga ocieplać cały budynek, chociaż samo pomieszczenie nie jest ogrzewane.
Budując oranżerię należy pamiętać o tym, jak ważna jest jej konstrukcja (betonowy fundament, szczelne ściany wykonane ze szkła o dużej przejrzystości, spadzisty dach, drzwi – najlepiej przesuwne lub uchylne) i wnętrze. Dużą rolę odgrywa także wentylacja (okna, wywietrzniki) oraz ogrzewanie (wodne lub elektryczne, najlepiej podłogowe, bądź droższa klimatyzacja).
Na wschód, na zachód
Odradzamy ustytuowanie ogrodu zimowego po północnej lub południowej stronie domu. Ogród od strony północnej będzie dość chłodny, a do tego ciemny, bo na tę stronę budynków pada niewiele światła. Po stronie południowej, choć słonecznie – latem będzie nie do wytrzymania ze względu na wysoką temperaturę sięgającą nawet 50⁰C. Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest inwestycja w ogród zimowy po wschodniej lub zachodniej stronie domu, ze względu na panujące tam umiarkowane warunki termiczne ‒ najlepsze dla roślin.
Bilans cieplny z widokiem
Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom budowlanym oraz odpowiedniemu usytuowaniu, ogrody zimowe mogą poprawić bilans cieplny budynku. Oranżerie stanowią idealną przestrzeń relaksu i można w nich urządzić dodatkowy salon czy jadalnię. Z takiego ogrzewanego i wentylowanego ogrodu korzystamy przez cały rok.
W zimie oranżeria zapobiega utracie ciepła przez ściany, a w lecie nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeń. Poza funkcjonalnością oraz korzyściami ekonomicznymi, ogrody zimowe są estetycznym uzupełnieniem domu. Odpowiednio zaprojektowany ogród podnosi standard mieszkania oraz zwiększa jego wartość.
Tropiki i Daleki Wschód
Rośliny stanowią jeden z najważniejszych elementów każdego zimowego ogrodu. Odpowiednio dobrane mogą przenieść nas do świata tropików lub Dalekiego Wschodu. W szklanych salonach nawet zimą można podziwiać różnego rodzaju tropikalne pnącza czy orientalne rośliny. Dobierając rośliny warto zwrócić uwagę na styl całej kompozycji oraz ich dopasowanie względem siebie, co do wymagań i charakteru. Ogród zimowy może być przedłużeniem tego, co mamy w domu, bądź czymś zupełnie innym ‒ zaskakującym.
Od storczyka do bambusa
W ogrodach zimowych położonych od strony południowej, w których w zimie możemy sami regulować temperaturę, wykorzystując ogrzewanie i utrzymać ją na wysokości 10-15⁰C, warto pomyśleć o ogrodzie śródziemnomorskim. Do popularnych roślin uprawianych w ogrodzie w tym stylu należą drzewka cytrusowe, palmy, oleandry, storczyki, gardenie, męczennice i pelargonie.
Gdy w oranżerii będzie ciepło i temperatura przekroczy 20⁰C, można pomyśleć roślinach tropikalnych, jak bambusy, figowce z małymi liśćmi, herbata chińska czy fatsja japońska.
Gdy ogród jest usytuowany od cienistej, północnej strony, można zastosować w nim dogrzewanie i doświetlanie. W takich warunkach dobrze poradzą sobie aglaonema, begonia królewska, filodendron i orliczka.
W ogrodzie zimowym, jeśli ma być także miejscem odpoczynku, poza roślinnością nie powinno zabraknąć mebli ogrodowych o lekkiej konstrukcji ‒ z pędów bambusa czy rattanu. Można w nim także umieścić np. jacuzzi, jak to zrobili właściciele gospodarstwa agroturystycznego Cztery Kąty w Kątach Bystrzyckich. Oranżeria może stać się naszym ulubionym pomieszczeniem w domu, w którym z przyjemnością będziemy się relaksować i spędzać wolny czas wśród zieleni.
Katarzyna Sikora
DODR we Wrocławiu
Fot. Katarzyna Sikora DODR we Wrocławiu