Sytuacja w rolnictwie dolnośląskim na dzień 10.08.2018 r.

Warunki agrometeorologiczne

Pogoda na przełomie lipca i sierpnia na terenie województwa charakteryzowała się wysoką temperaturą i bardzo małymi opadami. Pogłębiająca się susza spowodowała szybsze dojrzewanie i zasychanie roślin o późniejszym terminie zbioru. Temperatury w dzień często przekraczały 30 oC. Średnie temperatury w nocy dochodziły do 20 oC. W rejonie Dzierżoniowa od 10.07.2018 do 10.08.2018 wystąpiło tylko 9 dni z opadami deszczu. Łącznie było to 102 mm opadów. Największe opady deszczu ‒ 40 mm wystąpiły 26 lipca.

Żniwa na Dolnym Śląsku

Tegoroczna susza przyspieszyła żniwa. Zbiory zbóż i rzepaku są na ukończeniu na terenie całego województwa. Na dzień 13.08.2018r. zaawansowanie zbioru zbóż wynosi ponad 99% i jest wyższe w porównaniu do roku ubiegłego, kiedy o tej samej porze skoszono 62% areału. Zakończono już zbiory jęczmienia ozimego, najwięcej pozostało do zbioru pszenżyta jarego ‒ ok. 7%.

Tegoroczne plony zbóż będą niższe niż rok temu. Plony zbóż ogółem szacujemy na 42,77 dt/ha wobec średniego plonu 54,93 dt/ha w ubiegłym roku. Oznacza to spadek o ponad 20%. Plon jęczmienia ozimego to zaledwie 39,83dt/ha (55,09 dt/ha było w 2017 roku).

Plon pszenicy ozimej szacowany jest na 47,63 dt/ha (59,46 dt/ha rok temu), żyto ozime 32,29 dt/ha (38,13 dt/ha w 2017 r.).

Zakończyły się zbiory rzepaku. Średnie plony pomimo suszy wynoszą obecnie około 29,10 dt/ha i kształtują się na podobnym poziomie jak w sierpniu roku ubiegłego.

Pozostałe plantacje

Trwa zbiór średniowczesnych odmian ziemniaków. Szacunkowy plon wynosi obecnie 203 dt/ha i jest o ok 5% niższy niż przed rokiem.

W wyniku suszy występuje zasychanie upraw kukurydzy, ziemniaków oraz rozet liściowych buraków cukrowych, co ma niekorzystny wpływ na wzrost i formowane kolb, bulw i masy korzeniowej. Na plantacjach buraka cukrowego pojawia się zachwaszczenie wtórne komosą białą, chwastnicą i ostem. Miejscami w uprawach pojawił się chwościk buraka i mszyca. Na ziemniakach zaobserwowano niewielkie objawy porażeń przez choroby grzybowe.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu nieco wzrosły w stosunku do poprzedniego miesiąca. Są też wyższe niż w sierpniu 2017 roku. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej jest wyższa niż rok temu o około 9%. Średnio wynosi obecnie 75,50 zł/dt i jest to więcej o 8% niż w ubiegłym miesiącu. Maksymalnie można uzyskać 81,30 zł/dt. Pszenica paszowa uzyskuje średnią cenę wyższą od zeszłorocznej o 15%, obecnie jest skupowana po 71,55 zł/dt (wzrost ceny o 5% w ciągu miesiąca). Cena jęczmienia paszowego wynosi obecnie 65,79 zł/dt i jest wyższa o ok. 18% od zeszłorocznej z tego samego okresu. Ceny rzepaku kształtują się średnio na poziomie 162,56 zł/dt, maksymalnie uzyskuje się 171,20 zł/dt. Wzeszłym roku średnia cena była niższa zaledwie o 2%.

Średnie ceny skupu żywca wołowego pozostają bez większych zmian w stosunku do ubiegłego miesiąca. Obecnie za 1 kg młodego bydła opasowego można uzyskać 7,39 zł, maksymalna cena to 8,20 zł/kg. W ubiegłym roku cena żywca wynosiła średnio 7,17 zł/kg. Obecnie uzyskujemy zaledwie o 3% więcej.

Ceny tuczników w sierpniu wynoszą średnio 4,53 zł/kg, maksymalnie można uzyskać 5,00 zł/kg. Średnia cena w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosła o ok 3%. W ubiegłym roku hodowcy uzyskiwali średnio 5,21 zł/kg (cena była wyższa o 13%).

Ceny mleka pozostają bez zmian w porównaniu rokiem 2017 jak i lipcem tego roku. Producenci mleka otrzymują od podmiotów skupujących średnio 1,25 zł/l (min 0,85 zł/l do maks. 1,50 zł/l). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi około 2,15 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Zaopatrzenie w środki do produkcji dobre, w sprzedaży znajduje się pełen asortyment środków ochrony i nawozów. Ceny nawozów pozostają bez większych zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i cen z ubiegłego roku.

Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 134,54 zł/dt (cena bez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i wyższa o 3% w stosunku do 2017 r.),
  • polifoska 8 – 153,31 zł/dt (cena niższa o 2% niż miesiąc temu, bez zmian w stosunku do 2017 r.),
  • saletra amonowa 34% – 105, 69 zł/dt (spadek ceny o 4% w ciągu miesiąca, bez zmian w porównaniu z sierpniem 2017 r.).

Szkody w uprawach rolnych

Do 13 sierpnia Wojewoda Dolnośląski powołał 142 gminne komisji ds. szacowania szkód w uprawach rolnych. Spośród nich, 137 komisji szacuje straty w gminach dotkniętych suszą, w 2 gminach straty spowodowały gradobicia i susza, w 3 gminach straty dotyczą gradobicia.

Rolnicy, których dotknęła tegoroczna susza lub gradobicie, a szkody w uprawach rolnych zostały oszacowane przez komisje, będą mogli ubiegać się w powiatowych biurach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o pomoc. Pomoc ta ma formę dotacji i dotyczy powierzchni upraw, w których szkody wynoszą co najmniej 30 procent.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. poz. 1483) dotacja będzie udzielana:

  • poza formułą pomocy de minimis, na warunkach określonych w rozporządzeniu nr 702/2014 ‒ w przypadku, gdy szkody spowodowane tegoroczną suszą lub powodzią, oszacowane przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód będą wynosić powyżej 30 procent średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub średniej rocznej produkcji roślinnej w gospodarstwie rolnym albo
  • w ramach formuły pomocy de minimis, zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1408/2013 ‒ w przypadku gdy szkody będą wynosić nie więcej niż 30 procent średniej rocznej produkcji rolnej lub średniej rocznej produkcji roślinnej.

Pomoc, będzie pomniejszana o połowę, jeżeli w dniu wystąpienia szkód w uprawach rolnych, co najmniej 50 procent powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem łąk i pastwisk, nie było ubezpieczonych co najmniej od jednego z następujących rodzajów ryzyka: suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Stawkę tej pomocy na 1 ha ogłosi minister właściwy do spraw rolnictwa nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem terminu składania do biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosków o przyznanie pomocy.

Protokół oszacowania szkód sporządza się (od 2017 roku) na formularzu udostępnionym na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W protokole w przypadku wystąpienia szkód w uprawach paszowych, szkody te są uwzględniane przy obliczaniu dochodów z produkcji roślinnej i drugi raz przy obliczaniu dochodu z produkcji zwierzęcej.

W kosztach poniesionych z tytułu niezebrania plonów w wyniku wystąpienia szkód mogą być uwzględniane wydatki na zakup pasz, jeśli ten zakup wynika z ujemnego bilansu paszowego w gospodarstwie rolnym spowodowanego szkodami powstałymi w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych. Ilość kupionej paszy nie może przekroczyć ilości pasz niewyprodukowanych w gospodarstwie.

W przypadku, gdy w protokole wyliczony procent strat jest niższy niż 30 procent średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym, rolnik może wnioskować o uwzględnienie strat wyłącznie w produkcji roślinnej (w porównaniu do średniej rocznej produkcji roślinnej w gospodarstwie rolnym z okresu poprzednich trzech lat lub średniej z trzech lat wybranych z pięciu po odjęciu wartości najwyższej i najniższej). Przyjęcie wariantu wyliczania strat do średniej rocznej, wyłącznie do produkcji roślinnej, nie zwalnia komisji z wypełnienia protokołu w całości.

Wsparcie dla producentów trzody chlewnej na ochronę przed ASF

Producenci trzody chlewnej w całym kraju będą mogli ubiegać się o uzyskanie refundacji w wysokości do 75% wydatków poniesionych na dostosowanie gospodarstwa do wymogów utrzymywania świń w związku z występowaniem ASF.

Pomoc taka wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, które weszło w życie 8 sierpnia 2018 r. Pomoc finansowa będzie miała charakter pomocy de minimis na refundację wydatków poniesionych na:

  • zakup mat dezynfekcyjnych,
  • zakup sprzętu do wykonywania zabiegów dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych lub deratyzacyjnych oraz produktów biobójczych, środków dezynsekcyjnych lub deratyzacyjnych,
  • zakup odzieży ochronnej i obuwia ochronnego,
  • zabezpieczenie budynków, w których utrzymywane są świnie, przed dostępem zwierząt domowych.

Wzór Wniosku o udzielenie pomocy dla producenta rolnego, który prowadzi gospodarstwo, w którym utrzymywane są zwierzęta gospodarskie z gatunku świnia (Sus scrofa), będzie udostępniony na stronie internetowej ARiMR po ogłoszeniu przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi naboru wniosków. Wnioski o udzielenie pomocy będzie można składać w Biurach Powiatowych Agencji właściwych ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę producenta świń. O terminie uruchomienia pomocy ARiMR poinformuje w osobnym komunikacie

meldunki PZDR, informacje ARiMR
Sylwia Kędzierska DODR