Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 14.10.2015 r.
Warunki agrometeorologiczne
Ostatni miesiąc charakteryzował się prawie całkowitym brakiem opadów i pogłębiającą się suszą. Temperatury w dzień dochodziły do 25oC, a w nocy wahały się w granicach 5-10oC. W pierwszej połowie października wystąpiły pierwsze przymrozki do -3oC. W rejonie Dzierżoniowa od 14 września do 14 października zanotowano jedynie 7 mm opadów deszczu. W rejonie Jawora średnia miesięczna ilość opadów wyniosła 5 mm.
Stan upraw
Susza utrudniała wykonywanie prac polowych. Trudna sytuacja występuje na plantacjach rzepaku ozimego, rośliny bardzo słabo wschodzą, część roślin już przeorano, część będzie musiała zostać przeorana w najbliższym czasie. Rzepak, w zależności od terminu siewu, znajduje się w fazie 4-7 liści. Część rolników podjęła decyzję o zastosowaniu regulatorów wzrostu i dokarmianiu dolistnym. Zasiewy zbóż ozimych są opóźnione, z powodu suszy rolnicy wstrzymują się z pracami polowymi. Zboża już posiane słabo kiełkują, część plantacji posianych w terminie agrotechnicznym znajduje się w fazie 2-3 liści, jednak wschody są bardzo nierównomierne z powodu braku wilgoci. Najgorsza sytuacja jest na użytkach zielonych, drugi i trzeci pokos traw całkowicie wysechł i rolnicy nie mają już możliwości wypasania bydła.
Trwają prace związane z siewem zbóż do zbioru w 2016 roku, zaawansowanie zasiewów w województwie to 64%, w analogicznym okresie ubiegłego roku było to 76%.
Plantacje buraków cukrowych odczuły brak wystarczającej ilości wody, występują duże place z uschniętymi liśćmi, brak wody spowodował niewielkie przyrosty i obniżenie potencjalnego plonu. Rozpoczęła się kampania buraczana. Obecnie zebrano buraki cukrowe jedynie z 15% powierzchni plantacji w województwie.
Kończą się zbiory ziemniaków, zaawansowanie zbiorów w województwie wynosi już 97%. Obecnie średni plon szacuje się na poziomie 229 dt/ha i jest on niższy niż w 2014 roku o 20% (281 dt/ha roku ubiegłym).
Sytuacja na rynkach skupu
Trwa akcja skupowa. Ceny skupu zbóż nie uległy większym zmianom w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosi 65,59 zł/dt (w ubiegłym miesiącu było to 64,49 zł/dt) maksymalnie za 1 dt pszenicy można otrzymać 70,00 zł/dt. Pszenica paszowa jest skupowana w średniej cenie 61,40 zł/dt (cena bez zmian).
Średnia cena skupu jęczmienia paszowego wynosi 54,75 zł/dt i jest wyższa o 5%. Cena kukurydzy na ziarno wynosi średnio 54,36 zł/dt (w ubiegłym miesiącu było to 52,08 zł/dt).
Skup żywca wieprzowego i wołowego odbywa się na zasadzie odbioru z gospodarstwa przez jednostki skupujące po wcześniejszym uzgodnieniu. Ceny skupu żywca wołowego w stosunku do miesiąca poprzedniego pozostały bez zmian. Średnia cena skupu młodego bydła opasowego wynosi średnio 6,64 zł/kg, maksymalnie można otrzymać 8,00 zł/kg.
Ceny żywca wieprzowego jest nadal niska, średnio można uzyskać 4,19 zł/kg (w ubiegłym miesiącu ‒ 4,22 zł/kg), maksymalnie płacono 4,60 zł/kg. Producenci mleka otrzymują od podmiotów skupujących średnio 1,02 zł/l (w zeszłym roku było to 1,23 zł/l, czyli o 17% więcej). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi spadła i wynosi 1,89 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.
Zaopatrzenie w środki do produkcji
Zaopatrzenie w środki do produkcji jest dobre. W sprzedaży znajduje się pełen asortyment nawozów mineralnych i środków ochrony roślin niezbędnych w okresie jesiennym. Ceny nawozów są stabilne, nie widać większych zmian w cenach nawozów w stosunku do poprzedniego miesiąca. Ceny są zbliżone do cen w zeszłym roku, zmiany wynoszą około 1-2%.
Średnie ceny nawozów wynoszą:
- mocznik 46% N – 145,36 zł/dt, (spadek o 1% w stosunku do poprzedniego miesiąca)
- polifoska 8 – 187,34 zł/dt, (wzrost o 2%),
- saletra amonowa 34% – 130,09 zł/dt, (spadek o 1,0%).
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw
Modernizacja gospodarstw rolnych
Od 19 października do 17 listopada 2015 r. można składać wnioski o wsparcie na operacje typu Modernizacja gospodarstw rolnych, w ramach poddziałania Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych, finansowanego z budżetu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wnioski o przyznanie pomocy będą przyjmowały oddziały regionalne ARiMR właściwe ze względu na miejsce realizacji inwestycji. Można je również złożyć za pośrednictwem biura powiatowego Agencji, należącego do takiego OR. Dokumenty aplikacyjne składamy osobiście, przez upoważnioną osobę lub listem poleconym.
Wsparcie w tym naborze będzie można otrzymać na inwestycje związane z:
- rozwojem produkcji prosiąt ‒ maksymalne dofinansowanie wynosi 900 tys. zł,
- rozwojem produkcji mleka krowiego ‒ wysokość wsparcia może wynieść 500 tys. zł,
- rozwojem produkcji bydła mięsnego ‒ wypłacona pomoc nie może przekroczyć 500 tys. zł.
Na realizację inwestycji tego typu, w całym PROW 2014-2020 przewidziano 1,3 mld euro. Kwota ta została podzielona na wsparcie dla województwa mazowieckiego i pozostałych regionów.
O pomoc mogą ubiegać się rolnicy posiadający gospodarstwa, których wielkość ekonomiczna mieści się w przedziale od 10 tys. euro do 200 tys. euro. Wyjątek od tej reguły stanowią rolnicy, którzy będą wspólnie składać wniosek o przyznanie dofinansowania na inwestycje w Modernizację gospodarstw rolnych. Łączna wielkość ekonomiczna należących do nich gospodarstw musi wynieść co najmniej 15 tys. euro, a w roku w którym zostanie złożony przez nich wniosek o wypłatę ostatecznej płatności, gospodarstwo każdego z nich osiągnie wielkość ekonomiczną przynajmniej 10 tys. euro.
ARiMR wypłaca rolnikom wsparcie na Modernizację gospodarstw rolnych w postaci dofinansowania kosztów danej inwestycji. Poziom dofinansowania wynosi standardowo 50% poniesionych kosztów kwalifikowanych. Może on być wyższy i wynieść 60%, ale tylko w przypadku, gdy o pomoc ubiega się młody rolnik lub gdy wniosek o wsparcie składa wspólnie kilku rolników.
Wnioski zostaną poddane ocenie punktowej. Suma uzyskanych punktów zadecyduje o kolejności przysługiwania pomocy. Pod uwagę będą brane m.in. wzrost liczby zwierząt w gospodarstwie, których dotyczy wsparcie, to czy rolnik uczestniczy w unijnym systemie jakości, czy ma nie więcej niż 40 lat oraz czy inwestycja, którą będzie realizował służy ochronie środowiska naturalnego. ARiMR przygotuje w ramach każdego naboru dwie listy określające kolejność przysługiwania pomocy. Jedną dla rolników z województwa mazowieckiego, a drugą dla rolników z pozostałych województw. Zostaną one podane do publicznej wiadomości przez Prezesa ARiMR w ciągu 90 dni od zakończenie terminu składania wniosków o przyznanie pomocy.
Zaliczki na poczet płatności bezpośrednich
W celu złagodzenia niekorzystnych skutków suszy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjął działania umożliwiające wypłatę w 2015 roku zaliczek na poczet płatności bezpośrednich. Będą one wypłacane od 16 października do 30 listopada, a otrzymają je rolnicy którzy nie zostali objęci kontrolami na miejscu i do których nie mają zastosowania zmniejszenia, wykluczenia i inne kary administracyjne oraz odliczenia, o których mowa w art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.
Płatności zaliczkowe otrzyma ok. 82% rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie w tym roku. Zaliczki będą przyznawane z urzędu (nie jest potrzebny dodatkowy wniosek), na terytorium całego kraju. Rolnikom nie będą wydawane decyzje w sprawie przyznania płatności zaliczkowych, informacja o kwocie zaliczki będzie podawana w tytule przelewu zaliczki na poczet płatności bezpośrednich. Zaliczki, w wysokości 50%, będą wypłacane na poczet jednolitej płatności obszarowej, płatności dodatkowej, płatności do roślin wysokobiałkowych oraz płatności do owoców miękkich. Biorąc pod uwagę stawki tych form wsparcia, płatności zaliczkowe w kampanii 2015 r. wyniosą:
- 226,85 zł/ha w przypadku jednolitej płatności obszarowej,
- 85,86 zł/ha w przypadku płatności dodatkowej,
- 211 zł/ha w przypadku płatności do roślin wysokobiałkowych oraz
- 459,52 zł/ha w przypadku owoców miękkich (truskawek i malin).
Kurs euro dla płatności bezpośrednich
Europejski Bank Centralny ogłosił 30 września br. oficjalny kurs euro, według którego będą obliczane stawki płatności bezpośrednich za 2015 rok. W Polsce wynosi on 4,2448 złotych za euro. Kursy przeliczeniowe obowiązują we wszystkich państwach członkowskich, w których oficjalną walutą nie jest euro.
Maksymalna łączna kwota przeznaczona w Polsce na płatności bezpośrednie za 2015 r. wynosi 3,414 mld euro, czyli po przeliczeniu według ogłoszonego kursu wymiany 14,494 mld zł.
Źródła: meldunki PZD oraz informacje ARiMR
Sylwia Kędzierska DODR we Wrocławiu