Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 14.09.2020

Sierpień charakteryzował się wysokimi temperaturami powietrza. Wraz z początkiem września przyszło ochłodzenie. Lokalnie występujące opady deszczu nieznacznie poprawiły sytuację hydrologiczną. Niestety na przeważającym obszarze województwa nadal obserwujemy znaczne wysuszenie gleby. Nawałnica, która 5 września przeszła przez powiat świdnicki, uszkodziła ponad 100 budynków i wyrządziła duże straty. Silny wiatr zrywał dachy i łamał drzewa, a deszcz zalewał domostwa i pola uprawne.

  • Zboża

W połowie września żniwa zostały zakończone na terenie całego województwa. Rolnicy przygotowywali się do siewu ozimin. Zaawansowanie siewu ozimin na terenie Dolnego Śląska było na niewielkie. W uprawach kukurydzy nadal widać objawy suszy – liście były przesuszone, a kolby nie w pełni wypełnione ziarnem.

  • Rzepaki

Siewy rzepaku ozimego przebiegały zgodnie z planem – nie były utrudnione, wykonane zgodnie z terminem agrotechnicznym. Regularne opady deszczu i wysoka temperatura powodowały, ze wschody były wyrównane. Lokalnie występujące burze doprowadziły do zniszczenia młodych roślin. Rośliny w fazie 10-12 (BBCH). Sporadycznie występowało zachwaszczenie. Można było zauważyć pierwsze objawy żerowania pchełki rzepakowej, a także obecność ślimaków i myszy.

  • Rośliny okopowe

W połowie miesiąca trwały zbiory ziemniaków. Jakość bulw w przeważającej części była dobra. Stosunkowo wysokie temperatury spowodowały zasychanie odmian konsumpcyjnych, a mimo to na terenie powiatu jaworskiego plony były wyższe niż rok wcześniej. Gdzieniegdzie widoczne było silne porażenie zarazą, a także objawy alternariozy. Zachwaszczenie wtórne występowało lokalnie.

Kampania buraczana w połowie września powoli nabierała tempa. Na większości plantacji buraki znajdowały się z fazie wzrostu korzenia. Ze względu na duże opady, korzenie mają wysoką masę. Na plantacjach pojawiła się mszyca buraczana oraz pchełka. Stopień zachwaszczenia określono jako niski. Lokalnie odnotowano chwościka.

  • Rośliny sadownicze

Trwa zbiór śliw, grusz oraz malin. W sadach jabłoniowych ‒ zbiory wczesnojesiennych odmian. Ze względu na utrzymującą się suszę owoce są niewielkie i stosunkowo słabej jakości. W sadach jabłoniowych zaobserwowano objawy parcha oraz mączniaka prawdziwego. Sady śliwkowe zostały zaatakowane przez mszyce. Zachwaszczenie niewielkie.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu zbóż są porównywalne do cen ubiegłorocznych z tego okresu, nie zmieniły się również od poprzedniego miesiąca. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wynosi 68,90 zł/dt (rok temu było to 67,08 zł/dt). Maksymalnie za 1 dt można dostać 80,00 zł. Cena pszenicy paszowej bez większych zmian w porównaniu do ubiegłego miesiąca i roku. W połowie września była skupowana średnio po 65,47 zł/dt (rok temu było to 63,91 zł/dt). Jęczmień paszowy osiągał średnią cenę 56,81 zł/dt, podobnie jak miesiąc wcześniej, ale o ok 3% mniej w porównaniu do ceny zeszłorocznej (średnio uzyskiwano wtedy 58,41 zł/dt). Cena skupu rzepaku bez zmian w porównaniu do sierpnia i wynosi 163,94 zł/dt, maksymalnie można uzyskać 177,00 zł/dt.

Cena skupu młodego bydła opasowego nie zmieniła się w ciągu miesiąca, a w porównaniu do września ubiegłego roku spadła o ok. 3%. Kształtuje się ona w przedziale od 5,80 zł/kg do 8,00 zł/kg, średnio jest to 6,58 zł/kg żywca.

Ceny skupu tuczników nieznacznie wzrosły, są wyższe w porównaniu z sierpniem o 3%. Średnia cena skupu tucznika to 4,92 zł/kg W porównaniu z rokiem 2019, cena tuczników jest niższa o około 11%, w ubiegłym roku uzyskiwano średnio 5,53 zł/kg.

Cena skupu mleka bez większych zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca i zeszłego roku. Producenci otrzymują od 0,85 do 1,56 zł/l. Średnia cena skupu wynosi 1,25 zł/l. Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych także bez zmian, wynosi około 2,23 zł/l, maksymalną ceną jest 3,00 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Zaopatrzenie w środki do produkcji jest dobre, w sprzedaży znajduje się pełen asortyment środków ochrony i nawozów. Rolnicy zakupują środki pod zasiewy ozime.

Ceny materiału siewnego w punktach sprzedaży kształtują się następująco:

  • pszenica ozima 160,00-220,00 zł/dt,
  • jęczmień ozimy 169,00-230,00 zł/dt,
  • pszenżyto ozime 157,00-220,00 zł/dt,
  • żyto ozime 157,00-230,00 zł/dt.

Ceny nawozów bez większych zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca, są jednak niższe niż rok temu. Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 140,91 zł/dt (cena bez zmian w porównaniu do poprzedniego miesiąca, spadek ceny o 8% w porównaniu do roku ubiegłego),
  • polifoska 8 – 172,89 zł/dt (wzrost ceny w porównaniu do ubiegłego miesiąca o 5%, bez zmian w porównaniu do roku ubiegłego),
  • saletra amonowa 34% – 109,90 zł/dt (cena bez zmian w porównaniu do ubiegłego miesiąca, ale niższa o 10% w porównaniu do ubiegłego roku).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Właściciel małego gospodarstwa, który zdecyduje się zakończyć działalność rolniczą i przekazać lub sprzedać swoją ziemię oraz inwentarz innemu rolnikowi, może od 30 września br. ubiegać się w ARiMR o specjalną rekompensatę z PROW 2014-2020.

Wnioski w ramach poddziałania „Płatności na rzecz rolników kwalifikujących się do systemu dla małych gospodarstw, którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo innemu rolnikowi” można składać do 29 października 2020 r. w biurach powiatowych Agencji.

Kto może otrzymać wsparcie?

Pomoc może być przyznana rolnikowi (osobie, a nie innemu podmiotowi prowadzącemu działalność rolniczą) wpisanemu do ewidencji producentów prowadzonej przez ARiMR, który uczestniczy w systemie dla małych gospodarstw w ramach płatności bezpośrednich.

Jak przekazać gospodarstwo?

Jednym z warunków uzyskania premii jest przekazanie przez rolnika posiadanego gospodarstwa (tj. gruntów rolnych oraz zwierząt) na powiększenie innego gospodarstwa lub innych gospodarstw. Gospodarstwo powiększone na skutek przejęcia gruntów od rolnika wnioskującego o rekompensatę musi osiągnąć powierzchnię co najmniej równą średniej powierzchni gospodarstwa rolnego w kraju (lub w województwie, jeżeli średnia wielkość liczona dla danego województwa jest mniejsza niż w kraju).

Przekazanie gospodarstwa musi być trwałe, czyli odbyć się wyłącznie na podstawie umowy sprzedaży albo umowy darowizny. Ponadto rolnik przejmujący grunty musi zobowiązać się, że będzie na nich prowadził działalność rolniczą przez okres co najmniej 5 lat.
Rolnik przekazujący swoje gospodarstwo może zachować na własne potrzeby nie więcej niż 0,5 ha gruntów rolnych.

Jaka jest wysokość pomocy?

Wysokość wsparcia stanowi 120 proc. rocznej płatności, do której rolnik kwalifikuje się w ramach systemu dla małych gospodarstw. Premia naliczana jest od daty trwałego przekazania gospodarstwa do dnia 31 grudnia 2020 r. Wsparcie wypłacane jest jednorazowo.

Co po otrzymaniu premii?

Przez 5 lat, licząc od dnia przekazania gospodarstwa, rolnik nie może podlegać ubezpieczeniu w KRUS oraz nie może prowadzić działalności rolniczej. Może za to ubiegać się w ARiMR o premię na rozpoczęcie działalności pozarolniczej z PROW 2014-2020 i założyć własną firmę.

Źródła: meldunki PZDR i informacje ARiMR
Teresa Czaja, Karolina Kucharska, DODR